Resilient Europe – wzmocnienie potencjału elastyczności miejskiej obszarów zdegradowanych. Jako pierwsze w Polsce do projektu dołączyły Katowice
Poszukiwanie nowych rozwiązań i innowacyjnych koncepcji dotyczących poprawy jakości życia w mieście jest niezbędnym elementem zarządzania współczesnymi metropoliami na całym świecie. To jeden z powodów, dla których Katowice, jako pierwsze miasto w Polsce, dołączyły do projektu Resilient Europe— wzmocnienie potencjału elastyczności miejskiej obszarów zdegradowanych, realizowanego w ramach programu URBACT III.
Koncepcja rezyliencji miejskiej była dla nas wszystkich nowością, jednak próba wdrożenia jej w Załężu i efekty, jakie osiągnęliśmy, mogą stać się dobrym punktem wyjścia dla podobnych działań w innych dzielnicach. Szczególną wartość projektu widzę w zaangażowaniu mieszkańców oraz w dobrej współpracy instytucji i wszystkich podmiotów biorących udział w jego realizacji. Bardzo za to dziękuję – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.
Popularyzacją koncepcji odporności miejskiej zajmuje się m.in. amerykańska Fundacja Rockefellera, która w roku 2013 uruchomiła międzynarodowy program „100 Resilient Cities”. Jego celem jest rozwijanie współpracy między miastami partnerskimi zgrupowanymi wokół różnych wymiarów miejskiej rezyliencji i wdrażanie nowoczesnych rozwiązań przez miasta. W ramach programu Fundacja Rockefellera finansuje stworzenie w każdym ośrodku stanowiska rzecznika ds. odporności strategii „odpornego miasta”. Spośród partnerów projektów Resilient Europe 5 miast jest członkami sieci 100 Resilient Cities – Bristol, Glasgow, Rotterdam, Thessaloniki, Vejle. Oprócz Katowic, w projekcie bierze udział 10 miast z 9 krajów, są to: Potenza (Włochy), Malmö (Szwecja), Antwerpia (Belgia), Burgas (Bułgaria), Janina (Grecja), Bristol (Wielka Brytania), Rotterdam – lider projektu (Holandia), Vejle (Dania), Glasgow (Wielka Brytania), Saloniki (Grecja).
Katowice do projektu włączyły Załęże – jedną z najstarszych dzielnic Katowic, przylegającą bezpośrednio do Śródmieścia. Wybór obszarów do Lokalnego Programu Rewitalizacji poprzedzony był wielokryteriową analizą. Załęże znajduje się wśród dzielnic charakteryzujących się wysokim poziomem aktywności lokalnej zarówno instytucji jak i mieszkańców, którzy działają na rzecz swojej dzielnicy. Poziom zaangażowania i utożsamiania się z dzielnicą odzwierciedlają liczne wnioski do Budżetu Obywatelskiego czy Inicjatyw lokalnych.
Same założenia projektu są bardzo innowacyjne, a ja bardzo się cieszę, że do jego realizacji wybraliśmy dzielnicę Załęże Miasta powinny sięgać po nowatorskie metody, dzięki którym udaje się poprawić jakoś życia mieszkańców. Nam zależało na tym, by po zakończeniu zostało coś więcej niż infrastruktura. Chcieliśmy wyposażyć mieszkańców w umiejętności, które pomogą im w przyszłości przygotowywać kolejne projekty. Chcieliśmy, żeby mieszkańcy czuli, że są częścią tych zmian, dlatego ich udział był dla nas tak ważny – podkreśliła w czasie konferencji Marzena Szuba, wiceprezydent Katowic.
Dla projektu Resilient Europe oficjalnie została powołana 12 września 2016 r. specjalna grupa, w skład której weszli m. in. przedstawiciele organizacji pozarządowych, mieszkańcy oraz instytucje z obszaru Załęża. W prace nad projektem zaangażowane są instytucje działające na Załężu, w tym m.in.: szkoły, Rada Jednostki Pomocniczej, Klub Wysoki Zamek, Grupa Sąsiedzka, a także MOPS, PUP, Straż Miejska. Do współpracy zaproszono także ekspertów: Aldo-Vargasa Tetmajer – Narodowy Punkt Kontaktowy Urbact – facilitator, prof. Adama Drobniaka – Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach – ekspert ds. rezyliencji/ekspert wiodący, prof. Michała Stangela – Politechnika Śląska – ekspert przestrzenny. Ich głównym zadaniem jest współtworzenie Zintegrowanego Planu Działania. Zespół podczas spotkań wskazał czynniki wzmacniające rezyliencję miejską Załęża w wymiarach społecznym, gospodarczym, przestrzennym i instytucjonalnym. Wyniki tych prac pozwoliły na wykreowanie adekwatnej do sytuacji dzielnicy wizji, a także odpowiednich celów i działań. Jednym z wymogów projektu realizowanego w ramach programu Urbact, było zorganizowanie wydarzenia (eksperymentu), który wpisując się w założenia projektu, pozwoliłby na ocenę stopnia zaangażowania w sprawy dzielnicy.
(źr: UM Katowice)
