Kopalnia Historii: Jak powstawały pierwsze polskie parowozy?

W trzecim odcinku Kopalni Historii, w ramach cyklu, kartka z historycznego kalendarza. Zobaczcie, jak powstawały pierwsze polskie parowozy.

 

 

Ważna data dla miłośników kolei to 7 kwietnia 1922 roku

Wtedy wyprodukowana została pierwsza polska lokomotywa parowa Tr21-19. Odbiorcą były Polskie Koleje Państwowe a producentem pierwsza fabryka lokomotyw w Polsce „FABLOK” w Chrzanowie. Spółkę w 1919 roku założyła grupa inżynierów, rok później podpisała ona umowę na dostawę w ciągu następnych 10 lat – 1200 lokomotyw dla PKP.

Pierwsza polska lokomotywa powstała przy współpracy z austriackim biurem konstrukcyjnym, a kotły dla parowozów dostarczała fabryka z Sosnowca. Parowozy TR21-19 produkowane były w Polsce, ale również w Austrii i Belgii. TR 21 powstał z myślą o prowadzeniu ciężkich pociągów towarowych, m.in. na trasie ze Śląska  do bałtyckich portów. Największa dopuszczalna prędkość konstrukcyjna parowozu to 60 km/h. Ostatnie parowozy tego typu eksploatowane były przez PKP jeszcze w 1974 roku.

W XX-leciu międzywojennym w Chrzanowie powstał także całkowicie rodzimy projekt parowozu Pt31, wykorzystywany w prowadzeniu pociągów dalekobieżnych w przyspieszonej relacji. Skład prowadzony przez Pt31 mógł pędzić już z zawrotną prędkością 110 km/godzinę.

Kolejnym samodzielnym projektem był zrealizowany w 1937 roku parowóz Pm36. Ta wersja parowozu zdobywa dla Fabryki Złoty Medal na Światowej Wystawie Sztuki i Techniki w Paryżu. W tym samym czasie na polskich torach pojawiła się słynna Luxtorpeda, czyli wagony motorowe do obsługi linii Warszawa – Kraków i Kraków – Zakopane. Dwa silniki diesla rozpędzały te wagony do 115 kilometrów na godzinę. W roku 1936 Luxtorpeda ustanowiła przedwojenny rekord przejazdu na trasie Kraków – Zakopane wynoszący  2 godziny 18 minut.

ZOBACZ RÓWNIEŻ

Kopalnia Historii: wydanie 1.4.2022

Kopalnia Historii to projekt, który powstał z inicjatywy Jakuba Chełstowskiego – Marszałka Województwa Śląskiego. Tworzony jest we współpracy z Muzeum Śląskim w Katowicach.

Kolejny odcinek Kopalni Historii w piątek, 8 kwietnia o godz. 17:15. Powtórka programu w każdą środę o godz. 17:20 na antenie telewizji TVS.