Jak będzie wyglądało województwo śląskie za kilka, kilkanaście lat? Czy przemysł wydobywczy zejdzie na drugi plan i zastąpią go nowe źródła energii, takie jak słońce, czy wiatr. Jak zatem będzie przebiegać zielona transformacja regionu. Czy staniemy się centrum nauki lub biznesu? To dużo pytań na które w Katowicach szukała dziś odpowiedzi Karolina Komada, gdzie z jednej strony odbywają się Targi Expo, a z drugiej Ministerstwo Przemysłu i posłowie z regionu dyskutują na temat wykorzystania Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.
Miejsce, w którym przeszłość łączy się z przyszłością. Z jednej strony nowe inwestycje, budynki i rozwój, a z drugiej tłum ludzi rozmawiający o tym co już powoli przemija. Bo wśród dominujących tematów rozmów branży górniczej na targach EXPO Katowice rozwiązania przyszłości i nowe podejście do źródeł energii.
„Są gospodarstwa rolne, gdzie mają małe strumyki, czy nawet rzeczki przepływające przez posesję i tutaj zainstalowanie małego generatora wodnego, który produkuje prąd dzień i noc, to jest doskonała sprawa. Dlatego też my jako firma pracujemy nad takimi urządzeniami dokładnie do takich celów. My tu mówimy o zasilaniu domostw, my tu nie mówimy tylko o gospodarstwach ekskluzywnych, ale też o gospodarstwach wiejskich.” – mówi Leszek Stokłosa, prezes Damel SA
Takie innowacyjne rozwiązania, mają zagościć w polskich domach w ciągu najbliższych kilku lat. Transformacja regionu potrwa zdecydowanie dłużej. Stopniowe wygaszanie kopalń i przekwalifikowanie pracowników, nie tylko górników, ale fachowców z branży około górniczej, może trwać nawet kilkanaście lat. Jest to jednak kosztowne, dlatego kluczowe są tu środki z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.
„Tworzenie nowych miejsc pracy, wsparcie biznesu, odnawialne źródła energii, samą edukację, też odnowę środowiska naturalnego, które są zdegradowane przez działalność górniczą.” – mówi Agata Pogoda, Polska Zielona Sieć
Dzięki funduszowi tereny po kopalniane są przekształcane w tereny mieszkalne, czy kulturalne. Tak się stało, m.in. z terenami po kopalni Wieczorek”. Powstanie tam hub gamingowo-technologiczny. Mimo nowej funkcji, pamięć o górnictwie ma pozostać żywa.
„Trzon takiego myślenia kulturowego o górnictwie ciągle będzie obecny na Śląsku. Bardzo ważne jest to, by skupić się na bardzo silnych stronach województwa śląskiego, na innowacyjnych technologiach, na medycynie, na rozwijających się uniwersytetach. Górnictwo na Śląsku będzie wciąż ważne i będziemy mieć je w pamięci. W ciągu kilkudziesięciu lat kopalnie stracą na znaczeniu,dlatego, że zmieni się miks energetyczny. Śląsk bez funkcjonujących kopalń jest możliwy i to jest takie patrzenie w przyszłość.” – mówi Monika Rosa, posłanka KO
Województwo śląskie w perspektywie finansowej na lata 2021-2027 otrzymało z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji ponad dwa miliardy złotych. Jest tylko jeden problem, przyszłość funduszu jest niepewna. Jak twierdzi Ministerstwo Przemysłu, pojawiają się odmienne poglądy związane z jego utrzymaniem.
„Fundusz Sprawiedliwej Transformacji powinien być utrzymany, jako odrębny fundusz. Naszym zdaniem łączeniem tego funduszu np. z polityką spójności będzie ze szkodą dla terenów górniczych. (…) Musi być odrębnym funduszem, tak żeby transformacja i tereny górnicze były zauważone.” – mówi Joanna Pauly, Ministerstwo Przemysłu
Jak dodaje Ministerstwo fundusz powinien być utrzymany, jednak wciąż nie wiadomo, kto zawalczy o pozyskanie kolejnych środków. Na ten moment Fundusz Transformacji Województwa Śląskiego nie ma nawet swojego prezesa.
Autor: KArolina Komada
