Podczas prac prowadzonych przez Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w ramach modernizacji sieci ciepłowniczej, odkryto fragmenty ceglanych i kamiennych konstrukcji. Prowadzący w tym miejscu ratownicze badania archeologiczne pracownicy Muzeum Górnośląskiego, zidentyfikowali je jako fundamenty bożnicy z 1869 roku.
Jak zaznacząją archeolodzy, to pierwszy namacalny dowód istnienia tego obiektu, nie licząc, rzecz jasna, tych udokumentowanych. Przypomnijmy, że synagoga znajdowała się przy placu Grunwaldzkim (niegdyś Friedrich Wilhelm Platz). Wybudowana w stylu mauretańskim, w późniejszych latach została rozbudowana.
W nocy z 9 na 10 listopada 1938 r. podzieliła los setek takich obiektów w III Rzeszy, padając łupem nazistów. Spalone ruiny zostały później rozebrane, a gruz wykorzystano do zasypania stawów na przedmieściach.
Warto tu też wspomnieć o zeszłorocznej wystawie muzeum, na której zaprezentowano wyniesioną ze zgliszczy bytomskiej synagogi kipę (tradycyjne nakrycie głowy pobożnych Żydów) należącą do Samuela Hirscha, bytomskiego Żyda, która jako świadectwo Holokaustu trafiła do Izraela, a następnie do Bytomia. Zarówno ta wystawa, jak i archeologiczne odkrycie przy pl. Grunwaldzkim staje się punktem wyjścia do rozmów o historii Bytomia, jego wielokulturowości, której nieodzowną częścią była tworząca miasto społeczność żydowska.
Znaleziony w trakcie wykopalisk fragment został prawdopodobnie pozyskany z rozbiórki innych budynków miasta, co jak wskazują muzealni archeolodzy, stanowiło w tamtym czasie powszechną praktykę. Cała odkryta konstrukcja zostanie odpowiednio udokumentowana i sfotografowana. To pozwoli w sposób naukowy i symboliczny poszerzyć naszą wiedzę o Żydach z Bytomia.
![Niesamowite odkrycie w Bytomiu! Okryto jamy grobowe i dwa groby [FOTO] (fot. um Bytom)](https://tvs.pl/wp-content/uploads/2020/04/p1e4qtkh9g10i91stt16ve1quj1b545-390x220.jpg)
