Droższa A4: Kierowcy zapłacą więcej za przejazd. Co dalej z koncesją?
Od 1 kwietnia 2025 roku wchodzą w życie kolejne podwyżki opłat na płatnym odcinku autostrady Katowice-Kraków. Kierowcy muszą przygotować się na droższą A4. Każda taka podwyżka wywołuje lawinę negatywnych komentarzy. Czy po wygaśnięciu koncesji w 2027 roku można liczyć na zmiany?
Nowe stawki opłat
Zarządca autostrady, spółka Stalexport Autostrada Małopolska (SAM), poinformował, że od 1 kwietnia wzrosną opłaty dla kierowców samochodów osobowych i pojazdów ciężarowych.
🔹 Samochody osobowe (kategoria 1): 17 zł na każdej bramce, co oznacza 34 zł za cały przejazd z Katowic do Krakowa (obecnie 32 zł).
🔹 Motocykle: 17 zł za przejazd (bez zmian).
🔹 Pojazdy ciężarowe (kategoria 2-3): Opłaty wzrosną jak w kategorii 1
🔹 Pojazdy ciężarowe (kategoria 4-5): Opłaty na bramce wzrosną z 49 złotych na 52 złote.
Rosnące koszty podróży
Podwyżka o 2 zł dla samochodów osobowych może wydawać się niewielka, ale w skali roku stanowi spore obciążenie dla regularnych użytkowników autostrady. Osoby dojeżdżające codziennie do pracy między Śląskiem a Małopolską zapłacą miesięcznie nawet o 40 zł więcej, a rocznie – kilkaset złotych.
Wzrost kosztów utrzymania i inwestycji
Stalexport Autostrada Małopolska S.A. (SAM), zarządzający płatnym odcinkiem A4, argumentuje, że wyższe opłaty wynikają z:
✅ Inflacji – wzrost kosztów materiałów budowlanych, energii oraz wynagrodzeń.
✅ Inwestycji w infrastrukturę – remonty nawierzchni, modernizacja systemów poboru opłat.
✅ Obsługi kredytów – zobowiązań finansowych zaciągniętych na wcześniejsze inwestycje.
W 2024 roku średni dobowy ruch na koncesyjnym odcinku autostrady A4 Katowice-Kraków wyniósł 48 285 pojazdów, co oznacza wzrost o 0,3% w porównaniu do roku 2023. Jednocześnie przychody z poboru opłat osiągnęły poziom 573 mln PLN, rosnąc o 13,8% względem poprzedniego roku. Analizując strukturę ruchu, liczba samochodów osobowych wzrosła o 0,2%, osiągając 40.170 pojazdów na dobę, podczas gdy przychody z ich opłat wzrosły o 16,2% do 370,97 mln PLN. Tak znacząca różnica w dynamice przychodów i natężenia ruchu wynikała ze zmian w taryfikacji opłat, w tym podwyżek stawek w kwietniu 2023 i 2024 roku oraz likwidacji preferencyjnej stawki dla pojazdów innych niż motocykle.
Konkurencja i alternatywy dla A4 na odcinku Katowice-Kraków
Zasadniczym problemem dla użytkowników A4 jest brak alternatywy – droga krajowa nr 94, choć bezpłatna, nie zapewnia takiej przepustowości ani komfortu podróży. Dane pokazują, że mimo rosnących opłat liczba użytkowników autostrady rośnie.
Co stanie się z A4 po 2027 roku?
Koncesja na odcinek autostrady A4 Katowice-Kraków obowiązuje do 2027 roku. Po tym czasie zarządzanie drogą może przejąć państwo lub inny podmiot.
💬 Jakie są możliwe scenariusze?
✅ Przejęcie autostrady przez państwo – może to oznaczać obniżenie opłat lub nawet ich zniesienie dla niektórych grup kierowców.
✅ Przedłużenie koncesji dla Stalexportu lub nowy zarządca – możliwe, że opłaty pozostaną na podobnym poziomie.
✅ Nowe inwestycje w infrastrukturę – niezależnie od zarządcy, odcinek A4 wymaga dalszych modernizacji, np. rozbudowy bramek czy powiększenia szerokości jezdni do 3 pasów.