Jak to jest z tym pierwszym dniem wiosny?

Kalendarzowa wiosna rozpoczyna się w polskiej strefie czasowej 21 marca. Tego dnia wciąż topi się marzannę i coraz częściej wygląda się za poszukiwaniem słońca i ciepła. W tym roku jednak wiosna zacznie się już 20 marca. 

Już od jakiegoś czasu za oknem można obserwować oznaki zbliżającej się wiosny. Słońce i coraz wyższe temperatury napawają nadzieją i dobrym nastrojem. Wszyscy z wyczekują 21 marca.

W polskiej strefie czasowej początek wiosny w kalendarzy przypisany jest na 21 marca. Tak się utarło w kulturze, że do dziś, właśnie tego dnia topi się Marzannę – symbol zimy i śmierci. Według starosłowiańskich obrzędów była Marzanna boginią odpowiedzialną za zimno, a jej symboliczne spalenie lub utopienie w rytuale, miało zwiastować urodzaj i obfitość, a także odrodzenie i nowe życie. Dawniej topienie Marzanny wiązało się z wieloma wierzeniami, które dziś mogą wydawać się nieco zabawne. Przykładowo ludzie wierzyli, że dotknięcie pływającej kukły mogło zwiastować uschnięcie ręki, a oglądanie się za siebie podczas powrotu z rytuału mogło powodować i przyciągać chorobę. Dziś Marzanna ma już tylko znaczenie symboliczne, a obrzęd jej topienia najczęściej kultywowany jest przez dzieci w szkołach. 

W tym roku wiosna zaczyna się wcześniej

Jest zasadnicza różnica między astronomiczną i kalendarzową wiosną. W kalendarzu to 21 marca jest zaznaczony jako początek wiosny. W tym roku jednak, początek astronomicznej wiosny wypada wcześniej – 20 marca. Właśnie wtedy będzie można mówić o równonocy wiosennej, a Słońce „przejdzie” przez tzw. punkt Barana, czyli przecięcie się równika niebieskiego z ekliptyką (okrąg pozornej wędrówki Słońca). 

Ponadto kalendarzowa wiosna ma swój stały początek i koniec. Niezależnie od położenia Słońca, zawsze jest to 21 marca. Astronomiczna wiosna z kolei związana jest stricte z ruchem Ziemi wokół Słońca i rozpoczyna się w równonoc wiosenną, czyli wtedy, gdy noc i dzień będą trwały niemal tyle samo. Dlatego w tym roku to będzie 20 marca, dzień uznany za astronomów za precyzyjny początek wiosny. Od tego momentu dzień staje się również coraz dłuższy aż do przesilenia letniego w czerwcu. 

Warto też wspomnieć o wiośnie meteorologicznej. Ten umowny podział jest stosowany przez klimatologów i meteorologów. Wiosna w tym przypadku trwa od 1 marca do 31 maja. Jej celem jest ułatwienie analizy danych klimatycznych i porównywanie pogodowych na przestrzeni lat.