W Polsce każdego roku serce nagle przestaje pracować u ponad 40 tysięcy osób, to także jedna z głównych przyczyn śmierci Europejczyków. Niedotlenienie mózgu, do którego może dojść już kilka minut po zatrzymaniu krążenia, może spowodować nieodwracalne zmiany w naszym organizmie. Szybo udzielona pomoc pozwala uratować niejedno życie.
Pierwsza pomoc
W programie „Kulisy Nauki” przyjrzymy się ratowaniu życia. Odpowiemy na pytania, dlaczego resuscytacja krążeniowo-oddechowa jest ważna oraz dlaczego każdy świadek zdarzenia powinien udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy.
A ekspertem w programie będzie dr Klaudiusz Nadolny – kierownik Katedry Ratownictwa Medycznego na Wydziale Nauk Medycznych Wyższej Szkoły Technicznej w Zabrzu.
Nagroda Premiera RP
Dr Nadolny otrzymał niedawno zespołową nagrodę naukową przyznaną przez Premiera RP. Nagroda została przyznana zespołowi w składzie:
prof. dr hab. Lech Poloński, prof. dr hab. Mariusz Gąsior, prof. dr hab. Marek Gierlotka, prof. dr hab. Tomasz Zdrojewski, prof. dr hab. Bogdan Wojtyniak, prof. dr hab. Grzegorz Opolski, dr hab. Przemysław Trzeciak, dr hab. Mateusz Tajstra, dr Jacek Niedziela, dr Łukasz Pyka, dr Piotr Desperak, dr Klaudiusz Nadolny i mgr inż. Daniel Cieśla.
Naukowcy uhonorowani zostali za stworzenie i wdrożenie rejestrów medycznych, których analiza służy optymalizacji postępowania klinicznego w kardiologii w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu. Wspomniane rejestry są bardzo dobrym miernikiem jakości w ochronie zdrowia.
Co oznacza RKO?
W programie „Kulisy nauki” dr Nadolny przybliży tajniki resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
Nagłe zatrzymanie krążenia jest stanem, w którym serce przestaje spełniać swoją funkcję. Nie dochodzi do skurczu komórek mięśnia sercowego, a tym samym zatrzymuje się przepływ krwi. Jednocześnie osoba poszkodowana przestaje oddychać. W efekcie narządy wewnętrzne (a w szczególności mózg) nie otrzymują tlenu oraz substancji odżywczych i następuje ich martwica, a pacjent umiera. Przy nagłym zatrzymaniu krążenia chory jest nieprzytomny, nie reaguje na bodźce, nie ma oddechu (lub jest on bardzo słaby), a jego tętno jest niewyczuwalne. Objawy te są wskazaniem do rozpoczęcia natychmiastowych działań ratunkowych, czyli RKO.
– Na naukę udzielania pierwszej pomocy nigdy nie jest ani za wcześnie, ani za późno. Ta wiedza może się przydać każdemu w najmniej spodziewanym momencie- mówi dr Klaudiusz Nadolny, który jest także dyrektorem Rejonowego Pogotowia Ratunkowego w Sosnowcu.
Ogólną zasadą przeprowadzania RKO u osoby dorosłej jest schemat rozpoczynający się od 30 uciśnięć klatki piersiowej i zrobieniu 2 wdechów. Czynności te należy powtarzać do momentu odzyskania oddechu przez ofiarę lub przyjazdu pogotowia.
Jak uciskać?
– Uciski należy wykonywać na środku klatki piersiowej, używając ciężaru własnego ciała. Dłonie powinny być splecione, łokcie zablokowane. 30 uciśnięć należy wykonać na głębokość około 5-6 cm (u dorosłego człowieka), z częstotliwością 100-120 uciśnięć na minutę. Jeśli nie ma odpowiedniego zabezpieczenia, nie musimy wykonywać oddechów ratowniczych – wyjaśnia dr Nadolny.
Według obowiązujących w Polsce regulacji prawnych w przypadku bycia świadkiem sytuacji zagrażającej zdrowiu lub życiu drugiej osoby istnieje obowiązek niezwłocznego podjęcia czynności ratunkowych. Nieudzielenie pomocy bez narażenia na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu siebie czy innych osób wiąże się z karą pozbawienia wolności do lat 3.
A czy wiecie, że jest związek między pogodą a zatrzymaniem krążenia? Jak ustalili naukowcy, ryzyko zatrzymania krążenia jest największe w niedziele, poniedziałki i święta oraz gdy temperatura gwałtownie spada w ciągu kolejnych dni lub pomiędzy dwoma najbliższymi dniami.
Także smog oraz toksyczne chemikalia pochodzące z ruchu drogowego i przemysłu wykazują silny związek ze zwiększaniem ryzyka wystąpienia nagłego zatrzymania krążenia .
Jak udzielić pierwszej pomocy?
W programie Kulisy nauki pokażą to studenci wydziału lekarskiego WST, pod okiem dr. Nadolnego.
Jak udzielić pierwszej pomocy?
„Kulisy nauki” – wydanie specjalne, wt. 16:15
Autor: Maria Zawała
