Nie złożyłeś jeszcze wniosku o 500+? Świadczenie krok po kroku [PORADNIK]

Program Rodzina 500+, to systemowe wsparcie polskich rodzin. Świadczenie wychowawcze w ramach Programu Rodzina 500+ przysługuje rodzicom do ukończenia przez dziecko 18. roku życia. Od 1 lipca weszły w życie ważne zmiany – świadczenie przysługuje wszystkim dzieciom niezależnie od dochodu rodziny. Program obejmie 6,8 mln dzieci.

Czy każda rodzina otrzyma wsparcie?

Świadczenie przysługuje rodzinie bez względu na stan cywilny rodziców. Otrzymają je zatem zarówno rodziny, w których rodzice są w związku małżeńskim, rodzice pozostający w nieformalnych związkach, jak i rodziny niepełne. W przypadku rodziców rozwiedzionych wsparcie otrzyma ten rodzic, który faktycznie sprawuje opiekę nad dzieckiem.

Kto będzie wypłacał świadczenie?

Świadczenie wychowawcze jest realizowane w gminach. Analogicznie do funkcjonujących od wielu lat rozwiązań organizacyjnych dotyczących świadczeń rodzinnych, świadczenie wychowawcze może być realizowane w danej gminie, zarówno w urzędzie gminy/miasta lub w wyodrębnionej komórce organizacyjnej w ośrodku pomocy społecznej, jak i  innej jednostce organizacyjnej w danej gminie np. w funkcjonujących już w wielu miastach w Polsce specjalnych centrach utworzonych do realizacji świadczeń socjalnych.

Jak załatwić formalności?

Wniosek o świadczenie wychowawcze składa się na każdy okres świadczeniowy. Można to zrobić od 1 lipca przez internet, tj. za pośrednictwem: ministerialnej Platformy Usługowo – Informacyjnej „Emp@tia”, systemów teleinformatycznych banków krajowych, PUE ZUS. Od 1 sierpnia także osobiście w gminie.

Świadczenie wychowawcze, tak jak wszystkie świadczenia rodzinne, jest wypłacane w sposób dogodny dla rodziców, czyli przede wszystkim przelewem na wskazane we wniosku konto.

Kiedy będzie można składać wnioski?

Wnioski o świadczenie z programu „Rodzina 500+”  można składać online od 1 lipca, a drogą tradycyjną – od 1 sierpnia. Złożenie wniosku w okresie lipiec-sierpień 2019 r. oznacza, że świadczenie z wyrównaniem od lipca zostanie wypłacone najpóźniej do 31 października.

Złożenie wniosku najpóźniej do 30 września  daje gwarancję wypłacenia świadczenia, z wyrównaniem od lipca, najpóźniej do 30 listopada. Uwaga, jeśli rodzic dziecka złoży wniosek po 30 września, świadczenie będzie przysługiwać od miesiąca złożenia wniosku. Przykładowo złożenie wniosku w październiku oznacza, że świadczenie zostanie wypłacone najpóźniej do końca roku, ale z wyrównaniem jedynie od października.

Wniosek złożony w listopadzie to wypłata, z wyrównaniem od listopada, do 31 stycznia 2020 r. Złożenie wniosku w okresie od 1 grudnia 2019 r. do 31 stycznia 2020 r. oznacza, że świadczenie z wyrównaniem od miesiąca złożenia wniosku zostanie wypłacone najpóźniej do dnia 29 lutego 2020 r.

Rodzice, którzy mają obecnie przyznane do 30 września 2019 r. świadczenie wychowawcze na drugie i kolejne dzieci, składają od 1 lipca br. jeden wspólny wniosek o ustalenie prawa do świadczenia na wszystkie dzieci. Na podstawie takiego wniosku od 1 lipca zostanie im przyznane prawo do świadczenia na pierwsze dziecko (na które obecnie nie pobierają „500+”), natomiast od 1 października br. na pozostałe dzieci (na które świadczenia są już przyznane do końca września).

Nowelizacja ustawy wydłuża do 31 maja 2021 r. pierwszy okres, na jaki zostanie przyznane świadczenie wychowawcze na nowych zasadach. Oznacza to, że rodzice nie będą składać ponownie wniosków o świadczenie wychowawcze w 2020 r.

Ważne zmiany w programie!

• Uproszona procedura

Jak już wiadomo, zniesione zostaje kryterium dochodowe. To oznacza, że  rodzice nie będą już musieli dokumentować swojej sytuacji dochodowej. Formularz wniosku zostanie więc znacznie uproszczony i skrócony. Dzięki temu łatwiej także będzie można składać wnioski drogą elektroniczną.

To nie koniec uproszczeń proceduralnych. Od 1 lipca 2019 r. prawo do świadczenia wychowawczego nie będzie już uzależnione od ustalenia alimentów na dziecko od drugiego rodzica w przypadku wniosków składanych przez rodziców samotnie wychowujących dziecko. Odpada więc czasochłonna weryfikacja wymogu ustalenia alimentów na dziecko.

Zlikwidowany został obowiązek rozstrzygania o przyznaniu świadczenia wychowawczego w drodze decyzji administracyjnej. Teraz wydawana będzie informacja o przyznaniu świadczenia. Właściwy organ wyśle wnioskodawcy na wskazany we wniosku adres poczty elektronicznej informację potwierdzającą przyznanie świadczenia, zaś w przypadku braku adresu e-mailowego osoba ta będzie mogła odebrać osobiście informację o przyznaniu świadczenia w urzędzie. Jest to rozwiązanie, które doskonale funkcjonowało już w programie „Dobry start”, co także  znacznie zwiększyło odsetek wniosków składanych poprzez kanały internetowe.

• Zachowanie ciągłości świadczenia w razie śmierci rodzica

W przypadku śmierci jednego z rodziców, któremu świadczenie zostało wcześniej przyznane lub który zmarł przed rozpatrzeniem złożonego wniosku, wprowadzona zostaje ciągłość świadczenia wychowawczego. Oznacza to, że rodzic, który został z dzieckiem, nie traci automatycznie prawa do przyznanego świadczenia na dziecko. Aby zachować ciągłość świadczenia  rodzic, który został z dzieckiem, musi złożyć wniosek w terminie 3 miesięcy od dnia śmierci drugiego rodzica.

Istotne jest, że powyższe rozwiązanie ma zastosowanie do spraw, w których śmierć rodzica nastąpiła po dniu 30 czerwca 2019 r.

• 500+ w pieczy zastępczej

Dodatkowe wsparcie w wysokości 500 zł mogą otrzymać także rodziny zastępcze, placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego oraz rodzinne domy dziecka, na każde dziecko, na podstawie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Od 1 lipca 2019 r. dodatkowe wsparcie w wysokości 500 zł miesięcznie na dziecko otrzymają także placówki opiekuńczo-wychowawcze typu socjalizacyjnego, interwencyjnego i specjalistyczno-terapeutycznego, regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne oraz interwencyjne ośrodki preadopcyjne.

• 500+ dla świeżo upieczonych rodziców

Obecnie świadczenie wychowawcze przysługuje, co do zasady, od miesiąca złożenia wniosku. Brak złożenia wniosku w miesiącu, w którym dziecko się urodziło, oznaczało brak prawa do świadczenia za ten miesiąc.

Od 1 lipca rodzice mają aż 3 miesiące od urodzenia dziecka na złożenie wniosku. To ważny zapas czasu w tak gorączkowym okresie, wypełnionym nowymi obwiązkami. Oczywiście świadczenie 500+ otrzymają  z wyrównaniem od dnia narodzin dziecka.

Istotne jest, że powyższe rozwiązanie dotyczy dzieci urodzonych po 30 czerwca 2019 r.