W Rudzie Śląskiej podpisana została umowa na wykonanie II etapu prac przy zagospodarowaniu pocynkowej hałdy przy ul. 1 Maja. W ramach tej części zadania powstanie w większości cała infrastruktura rekreacyjna tego miejsca, m.in. industrialny plac zabaw, ścieżka historyczna, siłownia, tor do jazdy na BMX oraz liczne miejsca odpoczynku. Pierwsze prace na hałdzie rozpoczęto na początku stycznia. Całość inwestycji ma być gotowa jesienią tego roku. Przedsięwzięcie realizowane jest ze środków unijnych w ramach dwóch projektów – Lumat i Traktu Rudzkiego.
– Po zakończeniu całej inwestycji i oddaniu jej do użytku będzie to jedno z najbardziej atrakcyjnych miejsc w Rudzie Śląskiej – uważa prezydent Grażyna Dziedzic. – Najbardziej zadowoleni będą z niego najmłodsi. Specjalnie dla nich przygotowany zostanie duży plac zabaw oraz oświetlona górka saneczkowa. Pozostali mieszkańcy też znajdą coś dla siebie. Będą alejki spacerowe, miejsca do odpoczynku oraz górka widokowa, z której przy dobrej pogodzie będzie można podziwiać Beskidy – dodaje.
Realizowany od stycznia pierwszy etap rewitalizacji hałdy obejmuje głównie prace ziemne związane z ustabilizowaniem zwałowiska oraz wykonaniem specjalnych nasadzeń roślin – tzw. fitostabilizacji, której zadaniem będzie zabezpieczenie przed wydostawaniem się na zewnątrz metali ciężkich. –Zakres robót w dużej mierze został już zrealizowany. Złagodzona została północna skarpa hałdy, aktualnie formowany jest stok dla górki saneczkowej oraz punkt widokowy oraz wał ziemny, który wyznaczać będzie duże trawiaste pole do gier i zabaw – wylicza wiceprezydent Krzysztof Mejer. Dodatkowo na tym etapie inwestycji zabezpieczony zostanie fragment urwiska jako tzw. świadek historii. Dzięki temu będzie można zobaczyć przekrój hałdy i poznać jak jest ona zbudowana. Przypomnijmy, że ta część inwestycji realizowana jest w ramach unijnego projektu Lumat.
Podpisana umowa na realizację II etapu inwestycji obejmuje przede wszystkim infrastrukturalną część przedsięwzięcia. To w tej części zadania powstanie industrialny plac zabaw, punkt widokowy, oświetlona górka saneczkowa oraz tor do jazdy na BMX. Pojawią się miejsca odpoczynku w postaci ławek, hamaków oraz specjalnych przestrzennych sześcianów z zamontowanymi fotelami. Wydzielone zostaną także miejsca do grillowania. Ciekawym elementem, który utworzony zostanie w ramach inwestycji, będzie zielone pole do gry. Będzie to duży trawnik, na którym będzie można grać np. w piłkę lub badmintona. Ponadto na terenie zwałowiska utworzone zostaną oświetlone ścieżki spacerowe, pojawią się także kamery monitoringu. Na terenie całej hałdy zainstalowane zostaną także odpowiednie tablice informacyjne dotyczące m.in. historii tego miejsca oraz występującej tu roślinności.
Co ważne, oprócz utworzenia specjalnej przestrzeni pod funkcje rekreacyjne kluczowa w procesie zagospodarowania hałdy będzie jej dalsza rekultywacja, która zostanie przeprowadzona na bazie badań naukowych oraz w konsultacji z Instytutem Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach. – Rekultywacja polegać będzie na umieszczeniu w glebie specjalnych dodatków, które będą wiązać zanieczyszczenia w części korzeniowej roślin, tak aby nie przechodziły one do ich części naziemnej. W ten sposób użytkowanie hałdy i kontakt z tak nasadzonymi roślinami będzie bezpieczny – zapewnia dr Marta Pogrzeba z Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach. Co istotne, nasadzane rośliny to specjalne gatunki traw – kostrzewa czerwona oraz życica trwała, które oprócz właściwości fitostabilizacyjnych wolno wzrastają. W ten sposób nie będzie potrzeby częstego ich koszenia, co będzie miało wpływ na koszty utrzymania zieleni na hałdzie.
II etap rewitalizacji hałdy przy ul. 1 Maja kosztować będzie 3,6 mln zł. Ta część inwestycji realizowana będzie w ramach projektu o roboczej nazwie Trakt Rudzki, którego pierwszym etapem będzie właśnie zagospodarowana hałda. Dodatkowo w ramach zadania, na które podpisano właśnie umowę, wykonany zostanie fragment Traktu Rudzkiego od hałdy do ul. Czarnoleśnej. Trakt docelowo ma być ścieżką rowerowo–pieszą, a miejscami także rolkarską. W ramach projektu zrewitalizowanych zostanie łącznie 7 dużych obszarów zielonych, w tym kilka parków o łącznej powierzchni 35 ha. – Opracowana została już dokumentacja obejmująca całość inwestycji. Po wybudowaniu pierwszego etapu w tym roku realizowane będą kolejne odcinki. Całość ma być gotowa w 2019 r. – informuje wiceprezydent Michał Pierończyk. Miasto na realizację Traktu Rudzkiego pozyskało ponad 6 mln zł ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
Dotychczas prowadzone prace przy rewitalizacji hałdy realizowane są natomiast w ramach innego projektu unijnego, chodzi tu o projekt LUMAT. Będzie on realizowany do 2019 roku w ramach Programu INTERREG Central Europe. Jego całkowita wartość to ok. 10 mln zł, z czego dofinansowanie do rudzkiej „części” wyniesie ponad 1 mln zł. Jego partnerami obok Rudy Śląskiej są inne europejskie miasta oraz instytuty badawcze, m.in. z Czech, Słowacji, Niemiec, Austrii, Włoch i Słowenii.
Hałda przy ul. 1 Maja jest jednym z czterech zwałowisk pocynkowych w Rudzie Śląskiej i wyróżnia się tym, że znajduje się praktycznie w centrum miasta. Zajmuje obszar 6,5 ha i jest pozostałością po działającej w tym rejonie w okresie od I połowy XIX w. do 1925 roku hucie cynku Liebe – Hoffnung. W Rudzie Śląskiej hałdy zajmują 3,5 km², czyli blisko 5 proc. powierzchni miasta. W 2015 roku udało się je wszystkie zinwentaryzować. W ten sposób na mapie miasta naniesiono 35 lokalizacji. Większość ze zinwentaryzowanych zwałowisk w mieście to hałdy pokopalniane, na których znajdują się odpady pogórnicze.
(źr: UM Ruda Śląska)
