Samobójstwa i próby samobójcze w Polsce w 2020 i 2021. Porównanie rok do roku. Czy pandemia zbiera swoje żniwa?
Najczęstszymi powodami, które prowadzą do samobójstw jest depresja, alkoholizm, narkomania oraz zaburzenia osobowości. Eksperci szacują, że do 2030 roku depresja stanie się najczęściej diagnozowaną jednostką chorobową na świecie. W Polsce funkcjonują dwa podmioty, które zbierają dane o samobójstwach, są nimi Komenda Główna Policji oraz Główny Urząd Statystyczny.
Dane KGP a dane GUS
Od początku zakładano, że pandemia będzie miała ogromny wpływ na stan zdrowia psychicznego Polaków. Wyraźnie pokazują to policyjne statystyki. Jak wynika z danych z 2021 od stycznia do września zostało podjętych 10 289 prób samobójczych.
W 2020 r. prób tych było o 1163 mniej, a w 2019 o 1244 mniej – w porównaniu z 2021r. Coraz większy odsetek prób samobójczych odnotowuje się wśród nastolatków i dzieci. Psycholodzy i pedagodzy potwierdzają, że zajęcia zdalne przyczyniają się do tej sytuacji, dlatego, że podczas zajęć stacjonarnych łatwiej zauważyć stan dziecka. Jeśli chodzi o osoby dorosłe, możliwym powodem samobójstw mogą być problemy z zawieszeniem, lub zamknięciem firm spowodowanym pandemią. Ludzie bowiem tracą wtedy stabilność finansową, nieraz dorobek życia. Natomiast wśród dzieci i młodzieży izolacja oraz brak kontaktu z rówieśnikami niekorzystnie wpływa na ich stan psychiczny. Z kolei z danych przedstawionych przez GUS wynika, że pandemia nie przyczyniła się do znacznego wzrostu prób samobójczych. W przeciągu ostatnich 60 lat następował stopniowy wzrost liczby samobójstw. Rekord odnotowano w 2009 r., i od tej pory obserwuje się tendencję malejącą. Jak wskazują psychiatrzy, brak znacznie zwiększonej tendencji do samobójstw jest wynikiem tego, że ludzie w stanie zagrożenia stają się bardziej solidarni i prywatne problemy stają się mniej istotne.
Programy przeciwdziałające samobójstwom
W Polsce funkcjonuje program zapobiegania zachowaniom samobójczym, który jest realizowany ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025, który finansowany jest przez Ministra Zdrowia. Sytuację ma także poprawić reforma opieki psychiatrycznej dzieci i młodzieży.
Z kolei Światowa Organizacja Zdrowia wyznaczyła cel na obniżenie liczby samobójstw o 1/3 do 2030 r. Śmierć w wyniku samobójstw ponosi 700 tysięcy osób rocznie na świecie. Natomiast liczba osób podejmująca próby samobójcze jest co najmniej 10 krotnie większa.
Osoby planujące popełnić samobójstwo często dają sygnały ostrzegawcze, cicho wołając o pomoc. Nie ignorujmy ich zachowań. Szczera rozmowa i pomoc specjalisty może uratować czyjeś życie. Okażmy zrozumienie i chęć pomocy. Pamiętajmy, że nie ma sytuacji bez wyjścia i nikt nie pozostaje sam. Zawsze można liczyć na pomoc, choćby dzwoniąc pod numery telefonów:
• Telefon Zaufania dla Dorosłych – telefon 116 123
• Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży – telefon 116 111
• Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka – telefon 800 12 12 12
W przypadku kryzysu psychicznego bezwzględnie należy szukać wsparcia. Tak, jak wspominaliśmy, w sytuacji zagrożenia życia należy dzwonić na numer alarmowy 112!
Marcelina
