Ruda Śląska będzie miała pakiet rozwiązań, które pomogą zabezpieczyć miasto przed skutkami zmian klimatu. Chodzi o takie zjawiska jak nawałnice, ekstremalne temperatury, czy zaburzenia cyrkulacji powietrza potęgujące zjawisko smogu. Działania te zostaną ujęte w Miejskim Planie Adaptacji do zmian klimatu. Dokument powstanie w ramach projektu, w którym uczestniczą 44 największe samorządy w Polsce. Gotowy plan umożliwi także staranie się o zewnętrzne środki finansowe na projekty z zakresu ochrony środowiska. – Nasze oczekiwania dotyczące opracowania tego dokumentu są duże. Każdy z nas na własnej skórze odczuwa zmiany zachodzące w naszym klimacie, ponieważ to miasta i ich mieszkańcy są właśnie na nie najbardziej narażeni. Dlatego dobrze, że taki plan zawierający najważniejsze rozwiązania dla różnych klimatycznych zagrożeń powstanie w naszym mieście – podkreśla prezydent Grażyna Dziedzic.
Miejski Plan Adaptacji do zmian klimatu (MPA) dla 44 miast powstanie w ramach projektu realizowanego przez Ministerstwo Środowiska. Będzie on zawierał propozycje konkretnych działań chroniących przed skutkami zmian klimatu. Jakie to będą działania, uzależnione już będzie od specyfiki poszczególnych miast i problemów, z którymi w zakresie zmian klimatu muszą się mierzyć. – Na etapie tworzenia dokumentu wyznaczone zostaną cztery obszary lub sektory wrażliwe, dla których zostanie przygotowany zbiór pakietów rozwiązań, które można będzie zastosować w formie opcji adaptacyjnych dla określonych zagrożeń związanych z ekstremalnymi zjawiskami atmosferycznymi, takimi jak deszcze nawalne, powodzie, fale upałów i mrozów etc. – tłumaczy dr inż. arch. Justyna Gorgoń z Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, który jest jednym z wykonawców projektu.
– Nie jest tajemnicą, że w przypadku Rudy Śląskiej – patrząc z perspektywy zmian klimatu – największe problemy są związane z zaburzoną gospodarką wodną, na którą wpływają szkody górnicze oraz z zanieczyszczeniami powietrza, spowodowanymi niską emisją. To właśnie tym problemom chcemy przeciwdziałać, a Miejski Plan Adaptacji do zmian klimatu ma nam w tym pomóc – zastrzega wiceprezydent Krzysztof Mejer.
Rozwiązania, które dzięki sporządzonemu MPA zostaną wdrożone, obejmować będą działania informacyjno – edukacyjne, podnoszące świadomość wpływu zmian klimatu na mieszkańców oraz przyczyniające się do wzrostu odpowiedzialności społeczeństwa. Ponadto MPA zawierać będzie wytyczne co do zmian na polu organizacji, obejmujące kwestie planowania przestrzennego, czy efektywne schematy gospodarowania zasobami wodnymi. Ostatnie z działań obejmować będą kwestie techniczne, czyli twarde inwestycje dotyczące np. rozbudowy systemu ochrony przeciwpowodziowej, czy zielone zagospodarowanie przestrzeni miejskiej. – Celem nadrzędnym MPA jest przygotowanie władz miast i ich mieszkańców do świadomego i odpowiedzialnego reagowania na zmiany klimatu i ich skutki. Tym samym przekłada się to na wzrost bezpieczeństwa i poprawę jakości życia mieszkańców – tłumaczy dr Janusz Krupanek, kierownik zespołu ekspertów z Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych.
Opracowanie MPA pozwoli także sięgnąć po zewnętrzne środki finansowe na różnego rodzaju projekty z zakresu ochrony środowiska. – Dokument ten będzie swego rodzaju paszportem umożliwiającym aplikację o środki unijne, ale również i krajowe. Co ważne, będzie to także dotyczyło przedsiębiorców oraz organizacji pozarządowych – wylicza Krzysztof Mejer. Prace nad opracowaniem MPA, które właśnie się rozpoczynają, będą konsultowane z mieszkańcami. W Rudzie Śląskiej takie warsztaty zaplanowano na wrzesień tego roku. Zakończenie wszystkich prac powinno nastąpić w III kwartale 2018 r.
Opracowanie planów adaptacji do zmian klimatu ma stworzyć podstawy do podejmowania przez władze miast decyzji strategicznych i inwestycyjnych, które uwzględniałyby zagrożenia wynikające ze zmian klimatu. Dr inż. arch. Justyna Gorgoń z Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych podkreśla, że MPA będą wzmacniać instrumentarium polityki miejskiej, uzupełniając podstawowe dokumenty strategiczne i planistyczne miasta. Projekt Ministerstwa Środowiska jest realizowany przez wiodące podmioty działające w sektorze ochrony środowiska: Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych oraz firmę konsultingowo – inżynierską Arcadis. Zadanie finansowane jest przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko oraz ze środków budżetu państwa. Miejskie Plany Adaptacji to pierwszy w Europie projekt adaptacji do zmian klimatu organizowany na taką skalę. Jego efektem będzie przygotowanie takich planów dla 44 miast-partnerów projektu.
Według badań Eurobarometru przeprowadzonych w 2015 r., 86 proc. Polaków postrzegało zmiany klimatu jako poważny problem. Równocześnie 24 proc. badanych zaznaczyło, że działania adaptacyjne powinny być realizowane przez władze samorządowe i wojewódzkie. Szacuje się, że w Polsce straty wynikające ze zmian klimatu w latach 2001 – 2010 wyniosły około 54 mld zł.(źr: UM Ruda Śląska)
