Dwadzieścia siedem miliardów złotych. Tyle trafiło do Polski w ramach pierwszej transzy płatności z Krajowego Planu Odbudowy. Na razie nie wiadomo, jak tak duży zastrzyk gotówki zostanie podzielony między regiony, wiadomo jednak, że znacząca część środków zostanie przeznaczona m.in. na czyste powietrze, zwiększony dostęp do internetu czy modernizację przejazdów kolejowych. Środki te mają zostać zainwestowane do końca czerwca.
Planów na wykorzystanie środków KPO samorządy od dawna mają wiele, jednak przez ostatnie dwa lata w tej sprawie, niewiele się działo. Jak poinformowało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, obecnie trwa etap przygotowania dokumentacji, pozwalających odblokować kolejne transze, a w ramach aktualnej samorządowcy planują realizację projektów obejmujących cele klimatyczne, poprawy bezpieczeństwa transportu i bezpieczeństwa ruchu kolejowego.
– Mamy oczywiście cały zestaw projektów, który zafunkcjonuje. To jest przebudowa Placu Armii Krajowej, to są kwestie budowy hali widowiskowo-sportowej, to jest przebudowa stadionu żużlowego. Wydatków jest bardzo dużo, one wynikają z jednej strony z potrzeb mieszkańców, z drugiej strony z pewnych trendów cywilizacyjnych. Bardzo chciałbym rozwijać gospodarkę odpadami, czyli coś, co powodowało, że tak naprawdę odbiór odpadów będzie bardziej tańszy, bardziej przewidywalny. I ten odpad będzie zagospodarowany na terenie miasta, będzie służył w postaci ciepła, prądu czy wodoru– mówi Piotr Kuczera, prezydent Rybnika.
To największy dotąd jednorazowy przelew w trakcie obecności Polski w unii, stąd nie tylko doświadczeni samorządowcy ale i startujący w drugiej turze wyborów kandydaci – często debiutanci – z KPO zrobili element programu wyborczego we wciąż trwającej kampanii. I mają pomysły jak je wykorzystać na swoim terenie.
– W Jaworznie zdecydowanie powinny zostać zainwestowane w rozbrajanie bomby ekologicznej w Jaworznie-Jeleniu, jest to gigantyczna bomba ekologiczna, którą trzeba absolutnie jak najszybciej zlikwidować, trzeba rozwiązać. A drugą taką rzeczą jest z pewnością dofinansowanie jaworznickiego szpitala i modernizacja oddziału położniczo-ginekologicznego, a także powstanie porodówki – mówi Michał Kirker, kandydat na prezydenta Jaworzna.
Szacuje się, że w przyszłym roku PKB wzrośnie o 4 do 5%. Długofalowo KPO przyczynić się może do 2- procentowego wzrostu gospodarczego. Ale tak wiekie pieniądze to także problemy
– Jeśli nagle pojawia się duża, silna strona popytowa i podaż za tym nie nadąża, to najczęściej mechanizm rynkowy polega na tym, że rośnie cena. To rzeczywiście może się wydarzyć. Możemy spojrzeć na moment, kiedy przechodziliśmy z jednego na drugi typ rozliczania fotowoltaiki. I to była chwila, kiedy te podmioty były zawalone robotą, kolokwialnie. Natomiast był ten moment, kiedy to nagle spadło i to dramatycznie. I tu może zdarzyć się podobnie. Natomiast jest inna perspektywa, ponieważ tutaj to nie jest jeden obszar jak to było z fotowoltaiką, tylko dotykamy wielu różnych obszarów, które muszą ze sobą współpracować – mówi dr Bartłomiej Gabryś, ekonomista UE w Katowicach.
Co tym samym nie musi oznaczać aż tak drastycznego wzrostu cen.Według ministerstwa funduszy, KPO w przeliczeniu na jednego obywatela Polski to jednorazowo kwota ponad siedmiu tysięcy złotych. W ramach pierwszej transzy ma zostać przeprowadzona również transformacja cyfrowa.
– Będzie to likwidacja białych plam, jeśli chodzi o dostęp do szerokopasmowego internetu. Białych plam czyli takich miejsc, gdzie komercyjnie doprowadzenie szerokopasmowego internetu się nie opłaca. Ale tam mieszkają ludzie, to są najczęściej mniejsze gminy i dzięki środkom z KPO do miliona gospodarstw domowych, prawie milion, otrzyma dostęp do szerokopasmowego internetu. I po zrealizowaniu tego programu będziemy mogli powiedzieć, że tego wykluczenia jeśli chodzi o dostęp do szybkiego inernetu, w naszym kraju nie będzie – mówi Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, minister funduszy i polityki regionalnej.
Łącznie do Polski w ramach KPO ma trafić ponad 250 miliardów złotych. Kolejne wnioski ministerstwo będzie składało z początkiem września. Następna transza trafi do Polski do końca roku.
