KIERUNEK ZDROWIE: Choroby stóp! Stopa cukrzycowa, haluksy
Choroby stóp to bardzo poważny temat. W czwartym odcinku „Kierunku Zdrowie” przyjrzeliśmy się paluchowi koślawemu i stopie cukrzycowej.
Choroby stóp mogą dotknąć każdego z nas. Jest ich cały przekrój – od tych mniej poważnych, które utrudniają nam życie, aż po bardzo poważne schorzenia. Niektóre choroby stóp mogą prowadzić do amputacji nogi lub nawet śmierci pacjenta.
W najnowszym odcinku „Kierunku Zdrowie” wzięliśmy pod lupę kilka popularnych schorzeń stóp. Zapytaliśmy przypadkowych ludzi, czy wiedzą, czym są uprzykrzające codzienne życie haluksy i jak dbać o stopy. Ugościliśmy w studio „Kierunku Zdrowie” ortopedę z Kliniki św. Łukasza w Bielsku-Białej, dr Rafała Ringa, by dowiedzieć się dokładnie, czym są haluksy. Mieliśmy niesamowitą okazję towarzyszyć dr Pawłowi Mielcarkowi, Ortopedzie Kliniki w Strasburgu, przy innowacyjnej operacji przodostopia w Szpitalu św. Łukasza w Bielsku-Białej.
JUŻ TERAZ NADRÓB ZALEGŁOŚCI – ZOBACZ TRZECI ODCINEK „KIERUNKU ZDROWIE”:
Haluksy – czym są?
Haluksy to choroba zwyrodnieniowa, inaczej zwana paluchem koślawym. Objawia się odchyleniem palucha w kierunku pozostałych palców. Powoduje ból podczas chodzenia oraz często uniemożliwia dobranie odpowiedniego obuwia. Stopa podlega wszelkiego rodzaju urazom, w przypadku haluksów mamy do czynienia ze zmianą zwyrodnieniową i deformacją w ułożeniu palców. Paluch koślawy dotyka częściej kobiet, niż mężczyzn.
Przyczyny haluksów
Stopa podlega wszelkiego rodzaju urazom, w przypadku haluksów mamy do czynienia ze zmianą zwyrodnieniową i deformacją w ułożeniu palców. Dużą rolę w rozwoju palucha koślawego ma genetyczny bagaż pacjenta, który wraz z upływem lat może dać o sobie znać. Możemy mieć skłonność genetyczną do wiotkości tkanki łącznej, nieprawidłowego ułożenia powierzchni stawu śródstopno-palcowego czy też charakterystycznego ustawienia kości śródstopia, sprzyjającego do powstawania tego schorzenia.
Paluch koślawy może być również spowodowany czynnikami urazowymi bądź nadwagą lub noszeniem nieprawidłowo dobranego obuwia. W rozwoju haluksów „pomaga” inna nieprawidłowość stopy, czyli płaskostopie podłużne.
Dlaczego kobiety cierpią na tę chorobę częściej? Odpowiedź na to pytanie nie jest do końca znana, natomiast w ostatnim czasie bada się wpływ zmian hormonalnych podczas menopauzy na rozwój zmian degeneracyjnych tkanki łącznej.
Haluksy – leczenie
Haluksy są problemem całej stopy, tak więc leczy się je w sposób zachowawczy. Nim lekarz zdecyduje się na leczenie haluksów pacjenta poprzez operację palucha koślawego, stosujemy takie metody, jak wkładki do obuwia, ćwiczenia profilaktyczne oraz różnego rodzaju ortezy.
Kiedy na scenę wkracza chirurg? Wszystko zależy od wrażliwości pacjenta na estetykę deformacji i wrażliwości na ból. Jeżeli dolegliwości bólowe zwiększają się na tyle, że utrudniają dobór obuwia i chodzenie, jednocześnie wpływając na inne części organizmu (np. kręgosłup), w grę wchodzi leczenie operacyjne.
Choroby stóp, jak haluksy, modzele, nagniotki i otarcia są wyjątkowo uciążliwe dla ludzi zdrowych. Jednak dla diabetyków mogą być śmiertelnym zagrożeniem. Nasz program medyczny odwiedził prof. Aleksander Sieroń, konsultant krajowy w dziedzinie angiologii, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych, Angiologii i Medycyny Fizykalnej w Szpitalu Specjalistycznym nr 2 w Bytomiu, by opowiedzieć o problemach diabetyków związanych ze stopami.
CZYTAJ RÓWNIEŻ:
KIERUNEK ZDROWIE: Kaszel: od infekcji, żołądka i serca [PRZYCZYNY, SKUTKI, LECZENIE]
Stopa cukrzycowa – czym jest, przyczyny
Stopa cukrzycowa jest powikłaniem wieloletniej, źle leczonej cukrzycy.
Niedokrwienie tkanek stopy powoduje zaburzenia ich czynności – tak powstaje naczyniowa stopa cukrzycowa. Podczas długo nieleczonej cukrzycy dochodzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych, zmniejszenia ich elastyczności, zarastania i nasilonej miażdżycy. Zwiększa się również lepkości krwi,, powodując szkodliwe zakrzepy. To z kolei prowadzi do groźnego niedotlenienia tkanek.
Istnieje również drugi mechanizm prowadzący do powstania stopy cukrzycowej – zespół neuropatyczny, spowodowany uszkodzeniem nerwów obwodowych. Osoba chorująca na neuropatyczną stopę cukrzycową ma bardzo ograniczone czucie w stopie, przez co nie odczuwa bólu przy otarciach lub uszkodzeniach naskórka.
Stopa cukrzycowa nieleczona może doprowadzić do nieodwracalnych deformacji i martwicy stopy, a nawet amputacji kończyn!
Stopa cukrzycowa – objawy
Neuropatyczna stopa cukrzycowa
- osłabienie czucia w stopie
- uczucie pieczenia, mrowienia, palenie
- osłabienie napięcia mięśni i kości
- deformacja, martwica
Naczyniowa stopa cukrzycowa
- skrzepy
- opuchlizna
- wrzody
- martwica
- pęknięcia
- deformacja paznokci
- sina stopa
- nieustanny ból stopy
- niemożność chodzenia
- podatność na infekcje
Stopa cukrzycowa – leczenie
Leczenie stopy cukrzycowej nie należy do tanich, szybkich i łatwych procesów. W Szpitalu Specjalistycznym nr 2 w Bytomiu leczy się stopę cukrzycową w zakresie medycyny fizykalnej. W tym celu wykorzystywane są, przede wszystkim, dwa gazy: ozon i tlen. Obydwa gazy terapeutyczne wykorzystywane są w oksybarii.
Oksybaria to opracowana przez dr Aleksandra Sieronia metoda miniaturyzacji komór hiperbarycznych, pomagających leczyć chorych z ranami kończyn. Za pomocą tlenu podanego w kapsule oksybarycznej pod podwyższonym ciśnieniem, niż ciśnienie atmosferyczne, dotleniana jest kończyna dolna. Następnie podawany jest ozon o właściwościach grzybobójczych i bakteriobójczych, ponadto powoduje lepsze dotlenienie nogi. Rozwój stopy cukrzycowej zatrzymuje się, rana jest coraz płytsza, a naskórkowanie następuje w szybkim tempie.
Profilaktyka – jak zadbać o stopy?
Podstawową sprawą jest zachowanie odpowiedniej higieny. Do mycia stóp używaj żeli zawierających kwas mlekowy (zapewniający prawidłowy odczyn pH skóry). Warto do swojej dziennej pielęgnacji stóp wprowadzić środki o właściwościach przeciwgrzybiczych, w ramach profilaktyki – zwłaszcza, jeśli jesteśmy stałymi bywalcami basenów czy innych kąpielisk miejskich. Bardzo ważne jest również odpowiednie nawilżenie skóry – wybieraj kremy zawierające naturalne oleje roślinne i mineralne. Badanie i oglądanie stóp powinno należeć do codziennych rytuałów. Gdy zauważymy coś niepokojącego, nie bójmy się zwrócić po pomoc do specjalisty. Szybko wykryte choroby stóp mają większą szansę na całkowite wyleczenie.
Diabetycy powinni szczególną uwagę poświęcić swoim stopom – dbać o odpowiednią higienę, unikać ciasnego i drażniącego obuwia oraz unikać sytuacji powodujących różnego rodzaju otarcia. Za radą dr Aleksandra Sieronia, zwróćmy wyjątkową uwagę na miękkość obuwia, które zakładamy na swoje stopy. Dzięki temu skutecznie zminimalizujemy ryzyko wystąpienia otarć i urazów naskórka, ponadto zapewniając sobie komfort chodzenia.
Oglądaj program medyczny „Kierunek Zdrowie” w TVS. Premiera w każdą sobotę o 11:00, powtórki w piątek o 16:45!
Dr Paweł Mielcarek zastosował metodę małoinwazyjną (przezskórną) przy deformacji przodostopia – aby zobaczyć relację z operacji, zobacz najnowszy odcinek programu „Kierunek Zdrowie”!
(Marlena Borczyk)