Co trzeci nastolatek, który doświadczył przemocy w Internecie nikomu o tym nie powiedział, nikogo nie poprosił o pomoc – to jeden z wniosków najnowszego badania NASK „Nastolatki 3.0”. Weźmy zatem sprawy w swoje ręce.
Prowadzący siedzi w baranie. Gość niespodzianka! TOP 5 Silesia Flesz
– Cyberprzemoc często jest anonimowa. Równie często młodzi ludzie domyślają się, kto jest sprawcą ataków. Kolejny problem to niski poziom kontroli tego rodzaju agresywnych zachowań przez dorosłych – mówi Anna Borkowska z Akademii NASK. – W przeciwieństwie do przemocy w realnym świecie – akty cyberprzemocy są rejestrowane, utrwalane, podawane dalej. To wszystko powoduje, że ofiary mocniej i dłużej odczuwają ich skutki – dodaje ekspertka NASK.
Najczęstsze obecnie formy cyberprzemocy zgłaszane przez młodzież.
Bądźcie czujni
Cyberprzemoc (cyberbullying) jest zjawiskiem, które zakłada dużą nierówność sprawcy i ofiary. Sprawca jest na silniejszej pozycji (biegłość w używaniu Internetu, grupa wspierająca jego zachowania itp.). To dlatego ten rodzaj nękania jest tak uciążliwy i często długotrwały. Aby je przerwać, potrzebna jest interwencja z zewnątrz – najczęściej pomoc dorosłej osoby.
Nie znasz haseł do mediów społecznościowych swojego dziecka, ale czujesz i widzisz, że coś jest nie tak. Jak rozpoznać, że może być ofiarą cyberprzemocy?
To powinno dać Ci do myślenia:
- Twoje dziecka ma dużą huśtawkę nastrojów – jest przygnębione, zrezygnowane, złości się bez wyraźnej przyczyny, wydaje się być czymś zmartwione/zaniepokojone.
- Zaczyna zachowywać się inaczej niż zazwyczaj – wycofuje się z kontaktów, reaguje bardzo emocjonalnie na pozornie mało istotne sytuacje, staje się wybuchowe i agresywne w stosunku do członków rodziny, zmienia swoje nawyki – nie śpi lub śpi niewiele, omija posiłki, a w przypadku młodszych dzieci – zaczyna mieć koszmary lub zaczyna się moczyć w nocy.
- Skarży się na różne dolegliwości – boli je brzuch lub głowa.
- Zaczyna mieć problemy w szkole – odmawia chodzenia do szkoły lub robi to z dużymi oporami, zaczyna dostawać znacznie gorsze oceny, wchodzi w konflikty z rówieśnikami/ innymi uczniami lub z nauczycielami.
- Nagle zmienia krąg znajomych, zrywa kontakty z najlepszym przyjacielem/przyjaciółką.
- Stara trzymać się na uboczu korzystając ze smartfona, tabletu czy komputera, reaguje nerwowo na sygnał przychodzącego smsa lub powiadomienia.
- Bardzo dużo czasu spędza online, obsesyjnie sprawdza smsy i/lub swoje konto/swój profil w mediach społecznościowych.
- Unika konkretnych stron, profili lub aplikacji, nawet jeśli wcześniej chętnie z nich korzystało, nagle usuwa całą zawartość swojego profilu lub bloga i całkowicie rezygnuje z jakiejkolwiek aktywności w sieci.
Bez paniki
Upewniliście się, że Wasze dziecko może być ofiarą cyberprzemocy? – Przede wszystkim nie panikujmy. Ważny jest spokój dorosłych. Pamiętajmy, że doświadczenie cyberprzemocy wiąże się z poczuciem ogromnej bezsilności i poczuciem winy. Ofiary często są niesłusznie przekonane, że w jakiś sposób zasłużyły sobie na to, co je spotyka – mówi Anna Borkowska z Akademii NASK. – Nie obwiniajmy dziecka za to, co je spotkało. Powiedzmy mu, że nie jest winne. Zapewnijmy, że nie będziemy się na nie złościć, niezależnie od tego, co je spotkało w sieci – dodaje ekspertka NASK.
Pamiętaj też o tym:
- Nie ograniczaj dziecku dostępu do Internetu, nie zabraniaj mu korzystać ze smartfona. Nawet jeśli chcesz je ochronić przed dalszymi atakami. Jeśli zachowasz się inaczej – dziecko może odebrać to jako karę. W związku z tym następnym razem, gdy coś złego spotka je w sieci, nie zwróci się do Ciebie o pomoc.
- Porozmawiajcie o tym, co się wydarzyło, ustal jak najwięcej szczegółów dotyczących przebiegu wydarzeń.
- Pamiętaj, że cyberprzemoc często realizowana jest wieloma kanałami równocześnie – mailowo, na portalach społecznościowych, z użyciem specjalnie tworzonych w tym celu fałszywych stron www, poprzez komunikatory (również w grach komputerowych), smsy i mmsy.
- Zabezpiecz dowody – zapisz i wydrukuj wszystkie wiadomości i zdjęcia, zapisz filmy. Zrób kopie stron internetowych i portali, na których pojawiły się obraźliwe treści, zapisz adresy stron i nazwy użytkowników.
- Umów się z dzieckiem, aby zgłaszało Ci każdą sytuację nękania w sieci. Poproś je również, aby nigdy nie kasowało wiadomości/komentarzy/zdjęć. Niech je przekazuje Tobie. Zapewnij je, że nie będziesz go oceniać, niezależnie od tego, jak przykre, zawstydzające czy upokarzające materiały Ci pokaże.
- Poradź dziecku, aby nie utrzymywało kontaktu ze sprawcą cyberprzemocy, nie odpowiadało na obraźliwe komentarze itp.
- Zasugeruj zmianę ustawień komunikatorów, czy profili w mediach społecznościowych. Chodzi o to, by nikt spoza listy kontaktów nie mógł się do niego pisać.
- Porozmawiaj ze szkolnym psychologiem lub pedagogiem. Jeśli podejrzewasz, że sprawcą cyberprzemocy jest inne dziecko ze szkoły, przekaż im tę informację i poproś o podjęcie interwencji (usunięcie obraźliwych treści, adekwatne przeprosiny, ew. podjęcie interwencji wychowawczej wobec sprawcy cyberprzemocy, przeprowadzenie warsztatów uwrażliwiających na zjawisko cyberprzemocy itp.).
- Jeśli przemoc online trwa i nasila się, powiadom policję.
Jeżeli widzisz w sieci, coś co Cię niepokoi – nie wahaj się. Reaguj, zgłaszaj! Gdzie?
- Incydenty naruszające bezpieczeństwo w sieci: https://incydent.cert.pl
- Nielegalne treści w Internecie: https://dyzurnet.pl
źr. Ministerstwo Cyfryzacji
