KIERUNEK ZDROWIE: Depresja. Choroba, którą trzeba i można leczyć
Depresja to choroba trudna do diagnozy i niewdzięczna do leczenia. Czy jest depresja? Dlaczego tak trudno ją zdiagnozować? Jak wygląda leczenie?
JAK WYGRAĆ Z DEPRESJĄ? JAK ROZPOZNAĆ CHOROBĘ? ZOBACZCIE NAJNOWSZY ODCINEK PROGRAMU MARII ZAWAŁY „KIERUNEK ZDROWIE”:
Kierunek Zdrowie: Depresja. Choroba, którą trzeba i można leczyć.
Depresja jest poważną chorobą utrudniającą normalne funkcjonowanie. Gdzie kończy się smutek i gorszy nastrój, a zaczyna choroba? Jak rozpoznać objawy? Gdzie, u kogo i jak się leczyć? Jak pomóc osobie chorej na depresję? Na te i wiele innych pytań dotyczących depresji próbowaliśmy odpowiedzieć w najnowszym odcinku programu medycznego „Kierunek Zdrowie”. Prowadzącą program Marię Zawałę w studio odwiedzili specjaliści – dr hab. n. med. Krzysztof Kucia, Kierownik Kliniki Psychiatrii i Psychoterapii Górnośląskie Centrum Medyczne w Katowicach oraz Barbara Daniel, Dyrektor Wydziału Zdrowia i Polityki Społecznej Śląskiego Urzędu Marszałkowskiego.
Jak alarmuje Ministerstwo Zdrowia, depresja znajduje się na czwartym miejscu na liście najpoważniejszych problemów zdrowotnych świata. Przynajmniej 1 500 000 Polaków choruje na depresję – na całym świecie jest to liczba 350 000 000 chorujących. Jeśli nic się nie zmieni w zakresie rozpoznawania i leczenia tej choroby, w przeciągu najbliższych dwóch lat może stać się główną przyczyną zgonów.
CZYTAJ RÓWNIEŻ:
KIERUNEK ZDROWIE: Borelioza – czym jest, jak ją rozpoznać i leczyć?
Depresja – czym jest i jak ją rozpoznać?
Depresja nie ma jednoznacznej definicji. W medycynie określa się nią zespół zaburzeń psychicznych dotyczących emocji i nastroju. U każdego objawy depresji mogą być inne, dlatego trudno ją zdiagnozować. Depresja jest chorobą – nie gorszym nastrojem czy spadkiem formy
Objawami depresji mogą być:
-
permanentne pogorszenie nastroju i smutek
-
obojętność
-
nieuzasadniony lęk
-
poczucie niskiej wartości, brak wiary we własne możliwości
-
pesymistyczna wizja przyszłości
-
myśli samobójcze
-
niemożność wykonywania czynności codziennych
-
zaburzenia snu
-
spowolnienie działań i procesów myślenia, brak energii
-
brak apetytu
-
objawy somatyczne
Depresja – przyczyny
Podobnie, jak trudno jest zdiagnozować depresję, tak równie trudno jest określić jej jednoznaczne przyczyny.
Depresja pojawia się najczęściej w związku z pewnymi stresowymi dla nas wydarzeniami życiowymi, ale nie tylko – tłumaczy dr. n. med. Wojciech Merk, Specjalista Psychiatra z Górnośląskiego Centrum Medycznego w Katowicach. – Może być też tak, jak w przypadku choroby jednobiegunowej – może pojawić się bez żadnego wpływu czynników stresujących. Nie można przewidzieć, kiedy depresja powstanie. Po prostu jest, pojawia się nagle.
Do czynników warunkujących powstanie tej choroby można zaliczyć:
-
zmiany struktury mózgu
-
zakażenia wirusowe
-
czynniki genetyczne, psychologiczne, społeczne
Leczenie depresji
Co warto zaznaczyć na początku – depresja jest chorobą uleczalną, pod warunkiem dobrania odpowiedniego sposobu leczenia. Kluczowe jest szybkie zauważenie problemu przez pacjenta bądź bliskich mu osób i udanie się do lekarza po pomoc. Szybka diagnoza i wdrożenie odpowiedniej terapii zwiększa szansę na szybkie wyjście z choroby.
Nie wdrożenie szybkiej (głównie) farmakoterapii w leczeniu tej choroby jest dosyć poważnym błędem, który skutkuje gorszym rokowaniem – twierdzi dr hab. n. med. Krzysztof Kucia, Kierownik Kliniki Psychiatrii i Psychoterapii Górnośląskie Centrum Medyczne w Katowicach. – Obecnie dysponujemy ponad dwudziestoma preparatami, które wykazują działanie przeciwdepresyjne. Zazwyczaj do uzyskania remisji, czyli do ustąpienia objawów choroby, potrzeba 4, 6, 8, a nawet 12 tygodni farmakoterapii. Jeżeli depresja pojawia się częściej w życiu człowieka, to proponujemy wtedy wieloletnie leczenie podtrzymujące.
W leczeniu depresji farmakoterapia wspomagana jest często psychoterapią. Istnieje grupa chorych (stanowiąca ok. 30-40% ogółu), u której standardowe postępowanie farmakologiczne nie przynosi oczekiwanych efektów. Wówczas wdrażane są bardziej zaawansowane metody leczenia m.in.:
-
Zabiegi elektrowstrząsowe – za pomocą odpowiedniego impulsu prądu o określonym ładunku, wywoływany jest u pacjenta duży napad drgawkowy. Dzieje się w to w warunkach ogólnego znieczulenia pacjenta. Elektrowstrząsy są najskuteczniejszą metodą leczenia depresji.
-
Stymulacja nerwu błędnego – metoda znacznie nowocześniejsza, wymagająca współpracy neurochirurgów i psychiatrów. Neurochirurg implantuje urządzenie (elektrody stymulujące) w części szyjnej lewego nerwu błędnego. Stymulator co 5 minut przez 30 sekund drażni lewy nerw błędny delikatnymi, elektrycznymi impulsami.
Kto jest najbardziej zagrożony?
W grupie podwyższonego ryzyka znajdują się kobiety, dojrzewająca młodzież i osoby w podeszłym wieku. Kobiety zapadają na depresję przynajmniej dwukrotnie częściej w porównaniu z populacją mężczyzn. Kobiety (szczególnie w okresie przed- i poporodowym oraz w okresie menopauzy) oraz dojrzewająca młodzież zagrożeni są ze względu na zmiany hormonalne zachodzące w organizmie. Ryzyko obejmujące osoby starsze wynika ze zmian somatycznych, które następują w podeszłym wieku.
Przynajmniej 15% osób po 65 roku życia cierpi na depresję – twierdzi dr hab. n. med. Krzysztof Kucia, Kierownik Kliniki Psychiatrii i Psychoterapii Górnośląskie Centrum Medyczne w Katowicach.
To nie jest tak, że się obudzisz i wiesz, że masz depresję. To jest choroba, z którą ja świadomie walczę od trzech lat, natomiast jestem przekonana, że wcześniej ona – może nie w takim stopniu, jak w dniu, kiedy poprosiłam o pomoc – się objawiała i narastała. To jest ucieczka od ludzi. W momencie, kiedy wracasz z pracy, nie chcesz już nikogo znać. W momencie, w którym przestałam wychodzić z łóżka w weekendy, wiedziałam, że coś jest nie tak…
Poznaj całą historię naszej bohaterki – zobacz najnowszy odcinek programu medycznego „Kierunek Zdrowie”:
W razie kryzysu, pamiętaj!
Jeśli potrzebujesz natychmiastowej pomocy, możesz się zgłosić do Ośrodków Interwencji Kryzysowej (OIK), które są w każdym większym mieście. Możesz tam otrzymać pomoc psychologiczną, prawną, materialną. Część OIK-ów jest czynna całą dobę i np. prowadzi noclegownie. POMOC jest bezpłatna! Nie musisz mieć ubezpieczenia.
Jeśli masz uporczywe i silne myśli samobójcze, możesz się także zgłosić do każdego szpitala psychiatrycznego. Tam również nie jest potrzebne ubezpieczenie zdrowotne.
W sytuacjach nagłych (sprawa pilna) lekarz musi cię przyjąć tego samego dnia.
Bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych: 116 123 (czynny codziennie, w godzinach 14.00-22.00). Bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla młodzieży: 116 111 (czynny codziennie, w godzinach 14.00-22.00).
Spis organizacji pomocowych znajdziesz na stronie www.samobojstwo.pl
Oglądaj program medyczny „Kierunek Zdrowie” w TVS. Premiera w każdą sobotę o 11:00, powtórki w piątek o 16:45!
(Marlena Borczyk)