Borelioza to podstępna choroba wywołująca skrajne emocje w środowisku medycznym i wśród pacjentów. Czym jest, jak ją rozpoznać i leczyć? O tym w najnowszym odcinku programu medycznego „Kierunek Zdrowie”.
W najnowszym odcinku programu medycznego „Kierunek Zdrowie” wzięliśmy na tapet boreliozę. Borelioza to choroba, która wywołuje bardzo skrajne emocje nie tylko wśród pacjentów, ale i lekarzy. Prowadząca program, Maria Zawała, próbuje odpowiedzieć na pytania: jak ją leczyć? Kto ma ją leczyć? Przyjrzymy się różnicom i kontrowersjom w poglądach na temat leczenia boreliozy.
W studio programu medycznego „Kierunek Zdrowie” gościliśmy ekspertów – dr hab. n. med. Jerzego Jaroszewicza z Katedry i Oddziału Klinicznego Chorób Zakaźnych i Hepatologii SUM w Katowicach oraz Rafała Reinfussa ze Stowarzyszenia Chorych na Boreliozę.
CZYTAJ RÓWNIEŻ:
KIERUNEK ZDROWIE: Otyłość wśród dzieci i młodzieży
Borelioza – jak wielkim problemem jest?
Borelioza (inaczej krętkowica kleszczowa) to najpopularniejsza choroba odkleszczowa. Chorobę tę wywołują bakterie zaliczane do grupy krętków – Borrelia burgdorferi, Borrelia garinii, Borelia afzelii oraz Borrelia japonica. Borelioza objawia się różnego rodzaju dolegliwościami stawowymi lub neurologicznymi, istnieją też odmiany powodujące zmiany na skórze chorującego. Choroba atakuje tkankę łączną, mięśniową i nerwową.
Borelioza nie jest chorobą, która przywędrowała do nas niedawno, jednak strach przed nią stale wzrasta w społeczeństwie. Z jak dużym problemem mamy do czynienia?
Z całą pewnością jest to jedna z częstszych chorób zakaźnych – stwierdza dr hab. n. med. Jerzy Jaroszewicz. – Jeżeli przyjrzymy się statystykom, widzimy ewidentny wzrost zachorowań w ostatnich latach. Liczba przypadków rejestrowanych w Polsce to jest ponad 20 tysięcy zachorowań rocznie.
W porównaniu, w roku 2016 liczba zachorowań wynosiła ok. 11-12 tysięcy zachorowań. Z czego wynika wzrost zachorowań? Ważnym czynnikiem warunkującym takie zjawisko mogą być zmiany klimatyczne. Warto również zwrócić uwagę na udoskonalanie oraz poszerzanie diagnostyki boreliozy, dzięki której istnieje większa szansa na rozpoznanie choroby u pacjenta.
ZOBACZ OSTATNI ODCINEK „KIERUNKU ZDROWIE” nt. otyłości wśród dzieci i młodzieży!
Borelioza – diagnoza
Aby doszło do przeniesienia zakażenia, kleszcz musi bytować w skórze 24-36 godzin – mówi dr n. med. Barbara Oczko-Grzesik, Adiunkt Katedry i Oddziału Klinicznego Chorób Zakaźnych i Hepatologii ŚUM w Katowicach (Bytom).
Jeśli zauważysz kleszcze żerującego na swojej skórze – usuń go natychmiast! Aktualnie najbardziej polecanym sposobem pozbycia się kleszcza jest usunięcie go pęsetą.
Jeśli na twojej skórze w miejscu ugryzienia zauważysz rumień o średnicy 5 cm i większym, istnieje ryzyko zarażenia bakteriami borelia – natychmiastowo skontaktuj się z lekarzem! Mniejsze zmiany na skórze również wymagają obserwacji i uwagi.
Bardzo ważnym jest, aby jak najszybciej zareagować w przypadku ugryzienia kleszcza. Jeśli pacjent nie otrzyma leczenia na wczesnym etapie boreliozy, choroba rozprzestrzenia się drogą krwi. Bakterie wędrują do innych układów i narządów – głównie do układu ruchu oraz układu nerwowego, mogą się również pojawić objawy skórne, jak rumień wędrujący mnogi.
Borelioza – leczenie
Leczenie boreliozy, jako choroby bakteryjnej, polega na stosowaniu antybiotyków. Istnieje kilka antybiotyków dedykowanych leczeniu boreliozy. W przypadku wczesnych stadiów boreliozy wystarczy leczenie doustne antybiotykiem, natomiast w przypadku późnego stadium choroby często występuje konieczność leczenia pacjenta w warunkach szpitalnych antybiotykami dożylnymi.
Czas leczenia wynosi od 3 do 4 tygodni. Zbyt długie leczenie antybiotykiem może powodować wystąpienie działań niepożądanych, nie ma również potwierdzenia naukowego na skuteczność leczenia antybiotykowego dłuższego, niż 3-4 tygodnie.
Niekonwencjonalna metoda ILADS
Metoda ILADS jest niestandardowym leczeniem boreliozy, polegającym na wielomiesięcznym podawaniu antybiotyków, głównie w połączeniach dwu- lub trójlekowych, aby skutecznie i trwale leczyć zakażenie krętkiem boreliozy.
Wychodzimy z założenia, że krętek boreliozy występuje w ciele chorego w kilku formach życiowych – tłumaczy specjalista metody ILADS, dr hab. n. med. Tomasz Wielkoszyński, Specjalista Diagnostyki Laboratoryjnej – przy czym pojedynczy antybiotyk, taki stosowany standardowo, nie działa na wszystkie formy krętka. W związku z tym, po to, aby atakować i niszczyć krętki występujące w różnych formach życiowych, stosujemy różne antybiotyki, często w połączeniach .
Metoda ILADS podzieliła środowisko medyczne – lekarze spierają się na temat skuteczności tej metody, podając argumenty za i przeciw jej stosowaniu.
LEKARZE KONTRA LEKARZE, A POMIĘDZY NIMI ZAGUBIENI PACJENCI! Chcesz poznać zdanie ekspertów na temat niekonwencjonalnych metod leczenia i diagnozowania boreliozy?
ZOBACZ CAŁY ODCINEK PROGRAMU!
Borelioza – profilaktyka
Na wstępnie należy podkreślić, jak ważna jest profilaktyka, jako że na boreliozę nadal nie ma szczepionki. Po każdej wizycie w lesie lub terenach pokrytych wysoką trawą obejrzyj dokładnie swoje ciało. Kleszcze wbijają się najczęściej w ciepłe i miękkie miejsca na ciele. Szczególną uwagę poświęć okolicom pachwin, zgięciom stawów czy miejscem za uszami.
Kleszcze najbardziej aktywne są w godzinach porannych, przedpołudniowych – tłumaczy prof. dr hab. n. biol Krzysztof Solarz, Kierownik Zakładu Parazytologii ŚUM w Katowicach – po ustąpieniu rosy do godzin wczesnopopołudniowych. Potem następuje mniejsza aktywność. Zwiększona aktywność pasożyta powraca około godziny 15-16 do późnowieczornych godzin, natomiast zdarzają się inwazje w godzinach nocnych.
(Marlena Borczyk)
