Przemoc psychiczna. Zachowania, mogące świadczyć o znęcaniu się nad dzieckiem
Ostatnio pisaliśmy o przemocy fizycznej, jednak inna jej forma także jest obecna wśród najmłodszych. Niewykluczone, że w wyniku coraz większego stresu z jakim przychodzi się mierzyć dorosłym może ona przybierać na sile, w sposób mniej lub bardziej świadomy.
Czym jest przemoc psychiczna
Co do zasady, przemoc psychiczna jest to szereg celowych działań w wyniku, których dziecko czuje się bezwartościowe, gorsze od innych, niechciane czy niekochane.
Jednak formą przemocy psychicznej może być także brak odpowiedniego wsparcia emocjonalnego, czy wyraźny brak zainteresowania. Takie działania nie zawsze muszą być wyraźnie celowym zabiegiem rodzica. Jednak posiadanie dziecka, zawsze wiąże się z dużą odpowiedzialnością, i zaniechanie pewnych działań, może negatywnie odbić się na psychice dziecka.
Jednak do typowych zachowań, świadczących o przemocy psychicznej w stosunku do dziecka możemy zaliczyć: poniżanie, wyśmiewanie, zastraszanie, ocenianie, upokarzanie, czy obwinianie dziecka za własną sytuację życiową.
Zachowania, mogące świadczyć o znęcaniu się nad dzieckiem
- brak koncentracji, trudności w uczeniu się, zachowania aspołeczne w szkole,
- zaburzenia odżywiania,
- depresja, niska samoocena, lęk,
- zaburzenia snu.
Przemoc psychiczna w liczbach
Niestety, dzieci, które doświadczają przemocy psychicznej, często są także poddawane przemocy fizycznej – niektóre dane wskazują, że może być to nawet 60% przypadków.
W 2019 roku zostało zgłoszonych aż 22 tysiące takich przypadków. Dane te pochodzą od Ogólnopolskiego Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia. Warto zaznaczyć jednak, że duża ilość dzieci, która jest poddawana przemocy psychicznej, nikomu o tym nie mówi. Inne dane, mówią, że to zjawisko dotyczy ponad 20% wszystkich dzieci.
Czego nie mówić swojemu dziecku
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę działa na rzecz pokrzywdzonych dzieci, zarówno w zakresie przemocy psychicznej i fizycznej. Fundacja udziela wsparcia telefonicznego, dba o bezpieczeństwo dzieci w Internecie, bada zjawisko przemocy w Polsce i podejmuje szereg innych działań na rzecz najmłodszych. Przygotowała także zestaw wyrażeń, których każdy rodzic powinien unikać:
„Jesteś do niczego”
„Niczego nie potrafisz”
„Wolałabym/Wolałbym żeby Cię nie było”
„Zamknij się”
„Wyrzucę Cię z domu”
„Powinnaś/Powinieneś się za siebie wstydzić”
„To przez Ciebie tata odszedł”
„Jesteś głupi/głupia”
„Nie masz nic mądrego do powiedzenia”
„Jesteś nikim”
Niedawno został opracowany raport przez Uniwersytet w Teksasie, który wyraźnie wskazuje korelację pomiędzy wzrostem przemocy psychicznej i fizycznej dzieci, a utratą pracy przez dorosłych w wyniku pandemii.