Do wyborów pozostały już tylko cztery dni, a jeszcze do soboty można się zgłaszać do komitetów wyborczych, żeby wziąć udział w obywatelskiej kontroli wyborów. Obserwatorzy społeczni to takie osoby, które pilnują przebiegu głosowania i mówiąc kolokwialnie, patrzą komisjom wyborczym na ręce. Jakie prawa i obowiązki mają obserwatorzy i dlaczego ich obecność podczas wyborów nie powinna dziwić?
-Chcemy, aby nadchodzące wybory były równe, powszechne i bezpośrednie, a głosowanie odbywało się w sposób tajny – mówią ci, którzy podjęli się – jak sami mówią – ważnej misji pilnowania wyborów. W samym województwie śląskim tylko z ramienia jednego ruchu społecznego w niedzielę 15 października w lokalach wyborczych pojawi się ponad tysiąc obserwatorów.
-Mamy skonstruowaną infrastrukturę informatyczną. Jesteśmy w stanie zweryfikować czy wynik wyborczy, który jest podawany jako ostateczny przez Państwową Komisję Wyborczą czy to jest to samo, co cząstkowych wyników zebranych z poszczególnych komisji. Każdy obserwator społeczny jest wcześniej przeszkolony, otrzymuje dane do naszego formularza obserwacyjnego, do naszego formularzazbierającego dane z protokołów wyborczych – mówi Wojciech Ciszewski, koordynator obywatelskiej kontroli wyborów KOD Śląskie.
Obserwować przygotowania komisji wyborczych do głosowania, sam jego przebieg, jak i kontrolować liczenie głosów mają prawo również mężowie zaufania. Prawa zarówno jednych, jak i drugich reguluje kodeks wyborczy, a kandydaci zgłaszani są głównie przez komitety wyborcze.
-Oczywiście mają głównie obserwować tylko czynności, nie mogą w żaden sposób komisji pomagać, nie mogą komisji absolutnie przeszkadzać, mogą rejestrować swoimi urządzeniami nagrywającmiy cały przebieg procesu głosowania. Natomiast muszą pamiętać, że oprócz przepisów kodeksu wyborczego są również przepisy normujące ochronę dóbr osobistych, ochronę wizerunku danych osób – mówi Tomasz Doruchowski, delegatura w Częstochowie krajowego biura wyborczego.
Po zakończeniu głosowania lub jeszcze w jego trakcie mogą wnosić swoje uwagi do protokołu.
Nie tylko społeczni obserwatorzy i mężowie zaufania, ale wszyscy chętni, do lokali wyborczych będą mogli 15 października dojechać za darmo komunikacją miejską ZTM
-Lokale wyborcze są czynne od godziny 7 do 21, w tym czasie będzie można bezpłatnie podróżować autobusami, tramwajami, trolejbusami zarządzanymi przez metropolię. Mówimy tu o obszarze nawet większym niż metropolia, bo ZTM kursuje na terenie 56 gmin województwa śląskiego. Nie potrzeba będzie żadnego zaświadczenia w tym celu – mówi Michał Nowak, biuro prasowe GZM.
Dlatego też w tym dniu nie należy spodziewać się kontroli biletów. Za to obserwatorzy zapowiadają kontrolę głosowania.
Fatima Orlińska
