Choć na Śląsku nie mówi się o nim tak często jak o węglu, to jednak koks, bo o nim mowa, był i jest ważny przede wszystkim dla hutnictwa.
– Koks powstaje z mieszanek węglowych, z węgli koksujących. Następnie wkładany jest do hermetycznie szczelnych komór koksowniczych, które są ogrzewane bocznymi ścianami i podczas suchej destylacji tego węgla, obróbki cieplnej, bez dostępu powietrza w zadanym czasie koksowania, powstaje koks – mówi Daniel Ostrowicki, kierownik koksowni.
O tym i o wielu innych rzeczach będzie można się dowiedzieć w powstającym w Bytomiu Muzeum Koksownictwa, które ma się stać ważnym uzupełnieniem Szlaku Zabytków Techniki.
– Cała opowieść o turystyce industrialnej to jest opowieść o pewnej całej, pełnej historii. To nie są pojedyncze obiekty powyrywane z kontekstu. Kopalnie były po to aby wydobywać węgiel, z którego produkowano koks, koks był po to żeby produkować stal- mówi Adam Hajduga, wiceprezydent Europejskiego szlaku Dziedzictwa Przemysłowego.
Kolej wąskotorowa po to, by surowce transportować do innych zakładów, a osiedla robotnicze, by Ci którzy w pocie czoła pracowali w śląskim przemyśle mieli gdzie mieszkać. Muzeum Koksownictwa powstanie przy działającej w dalszym ciągu koksowni Bytom.
Na jego potrzeby zostanie wyremontowany i zaadaptowany ostatni budynek po nieistniejącej już Hucie Bobrek.
– Budynek jest budynkiem charakterystycznym zbudowanym, najpierw część południowa w 1900 r., później północna w 1907, strzeliste arkady to są ozdoby tego budynku, znajdowała się w niej elektrownia i szatnia – mówi Tomasz Sanecki, bytomski historyk.
W budynku o długości 116 i szerokości ponad 24 metrów powstanie nie tylko muzeum, ale również centrum aktywności społecznych, z którego będą mogli korzystać okoliczni mieszkańcy i nie tylko.
– Muzeum ma spowodować to żeby ludzie poznali historię tego miejsca, żeby przyciągnąć młodych ludzi do naszej branży, natomiast głównem celem i priorytetem powstania tej strefy, którą tworzymy jest zwiększenie miejsc pracy w tym miejscu, poprzez inwestycję w kogenerację i oczyszczanie gazów – mówi Rafał Szostok, prezes zarządu Koksowni Bytom.
Tym samym produkcję tanich i konkurencyjnych paliw. Z roku na rok oferta Szlaku Zabytków Techniki powiększa się, co przekłada się m.in. na duży ruch turystyczny. W ostatnim roku perły śląskiego przemysłu odwiedziło 1,5 mln turystów. Tak jak w Muzeum Hutnictwa w Chorzowie, tak w Muzeum Koksownictwa, przewodnikami mają być byli pracownicy i ich historie.
– Jeżeli byśmy w Chorzowie mówili o tych wartościach, które ludzi naprawdę łączy to jest to hutnictwo i wydaje nam się już po tych kilkumiesiącach, że udało się stworzyć takie miejsce, które znowu ludzi łączy – mówi Adam Kowalski, dyrektor Muzeum Hutnictwa w Chorzowie.
Na razie muzeum dla turystów dostępne jest tylko w wersji wirtualnej, a przybliżona data powstania tego materialnego jest jeszcze nieznana. Wiadomo natomiast, że głównym sponsorem projektu będzie Koksownia Bytom.
ZOBACZ MATERIAŁ SILESIA FLESZ
Bartosz Bednarczuk
