Wybory samorządowe odbędą się już 7 kwietnia. Sprawdź kto może głosować w wyborach samorządowych i jak oddać ważny głos.
7 kwietnia Polacy wybiorą członków rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich, a także wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Tam, gdzie głosowanie nie przyniesie rozstrzygnięcia, 21 kwietnia przeprowadzona zostanie druga tura głosowania.
Informacje o kandydatach
Podstawowe informacje o kandydatach można znaleźć na stronie PKW. Należy wejść tam w zakładkę „kandydaci”, zaznaczyć miejsce, w którym będziemy głosować, a następnie zmienić ustawioną domyślnie opcję sortowania „wszystkie wybory” na interesującą nas opcję, czyli np. „wójt, burmistrz, prezydent miasta”. Wówczas wyświetlą się informacje na temat wieku, miejsca zamieszkania, numeru na liście i komitetu wszystkich osób ubiegających się o urząd włodarza gminy.
Gdzie głosować?
Aby wziąć w nich udział, konieczne jest stawienie się we właściwym lokalu wyborczym, zgodnie z miejscem zamieszkania oraz w godzinach jego otwarcia. To gdzie zagłosować można sprawdzić w aplikacji lub na stronie mObywatel. W przypadku aplikacji, po zalogowaniu się, wystarczy przejść w zakładkę „wybory”, a następnie kliknąć „dalej” i wybrać okno dotyczące wyborów samorządowych. Wówczas wyświetli się zarówno nazwa lokalu wyborczego, jak i jego adres.
Osoby korzystające ze strony internetowej www.mobywatel.gov.pl, po zalogowaniu się, muszą z kolei wybrać zakładkę „Twoje dane” i kliknąć w „Centralny Rejestr Wyborców”.
Co zabrać na wybory?
By wziąć udział w wyborach samorządowych, należy udać się do lokalu wyborczego z dokumentem umożliwiającym potwierdzenie tożsamości. Musi być to dokument ze zdjęciem. Niekoniecznie musi być to jednak dowód tożsamości. Można zabrać ze sobą także paszport, legitymację studencką czy np. prawo jazdy. Tożsamość potwierdzić można też za pomocą aplikacji mObywatel.
Ile kart do głosowania otrzymasz?
To, ile kart do głosowania otrzyma wyborca, zależy od miejsca jego zamieszkania. W pierwszej turze większość głosujących dostanie cztery karty. O jedną kartę mniej otrzymają mieszkańcy miast na prawach powiatu, gdzie nie wybiera się rady powiatu.
Jak oddać ważny głos w wyborach?
By oddać ważny głos, należy na każdej z otrzymanych kart postawić znak „X” w kratce przy nazwisku tylko jednego kandydata. Niepostawienie znaku „X” lub też postawienie znaku innego niż „X” będzie skutkować nieważnym głosem. Wszelkie znaki i przekreślenia traktowane będą jako dopiski, które nie wpływają na ważność głosu.
Kto może głosować?
Głosowanie w wyborach do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast odbywa się wyłącznie na terytorium naszego kraju.
Wyborcy i wyborczynie głosują w obwodzie głosowania właściwym dla miejsca swojego stałego zamieszkania (ujęcia w stałym obwodzie w głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców), z wyjątkiem osób przebywających w szpitalach, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych. Obywatele polscy mogą głosować i kandydować w wyborach do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, tylko muszą być ujęci w stałym obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców.
Obywatele Unii Europejskiej niebędący obywatelami polskimi oraz obywatele Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej mogą głosować i kandydować w wyborach do rad gmin oraz głosować w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, tylko muszą być ujęci w stałym obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców.
Kto ma prawo do głosowania w wyborach
Czynne prawo wyborcze, czyli prawo do głosowania w wyborach do rady gminy oraz w wyborach wójta (burmistrza, prezydenta miasta), ma obywatel polski oraz obywatel Unii Europejskiej, który nie jest obywatelem polskim, oraz obywatel Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, który:
• najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat;
• stale zamieszkuje i jest ujęty w stałym obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców
na obszarze danej gminy;
• nie został pozbawiony praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu;
• prawomocne orzeczenie Trybunału Stanu nie pozbawiło go praw wyborczych ;
• bądź też nie został ubezwłasnowolniony prawomocnym orzeczeniem sądu.
Dotyczy to również prawa udziału w głosowaniu w wyborach do rady dzielnicy m.st. Warszawy. W przypadku wyborów do rad powiatów oraz sejmików województw prawo wybierania przysługuje tylko obywatelom polskim, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 18 lat oraz stale zamieszkują na obszarze, odpowiednio, danego powiatu i województwa.
Obywatele Unii Europejskiej niebędący obywatelami polskimi oraz obywatele Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej nie mają czynnego prawa wyborczego w wyborach do rady powiatu i sejmiku województwa.
Głosowanie przez pełnomocnika
Głosować przy pomocy pełnomocnika można tylko w kraju. Akt pełnomocnictwa jest sporządzany
z zasady w miejscu stałego zamieszkania wyborcy, chyba że wyborca we wniosku zwróci się o jego sporządzenie w innym miejscu na obszarze gminy, w której stale zamieszkuje i ujęty jest w stałym
obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców.
Wyborca, który udzielił pełnomocnictwa, może głosować osobiście w lokalu wyborczym pod warunkiem, że wcześniej nie oddał głosu jego pełnomocnik. Wyborca może osobiście zagłosować w lokalu wyborczym, jednak skutkuje to wygaśnięciem pełnomocnictwa.
Głosowania przez pełnomocnika nie przeprowadza się w obwodach głosowania utworzonych w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych, aresztach śledczych i domach studenckich.
Jeżeli wyborca zdecydował się głosować przez pełnomocnika, nie może zagłosować za pomocą głosowania korespondencyjnego.
Głosować mogą wyborcy:
• posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności6, w tym także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego o:
– całkowitej niezdolności do pracy7 i niezdolności do samodzielnej egzystencji8;
– niezdolności do samodzielnej egzystencji9;
– całkowitej niezdolności do pracy10;
– o zaliczeniu do I grupy inwalidów;
– o zaliczeniu do II grupy inwalidów;
a także osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny;
• którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 lat.
Pełnomocnikiem może być osoba posiadająca prawo wybierania. Nie może jednak być członkiem komisji obwodowej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania, mężem zaufania, obserwatorem społecznym, osobą kandydującą w wyborach.
Pełnomocnictwo może być przyjęte tylko od jednej osoby lub od dwóch osób, jeżeli co najmniej jedną z nich jest wstępny (np. ojciec, matka, dziadek, babcia), zstępny (np. syn, córka, wnuk, wnuczka), małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika.
Źródło: Fundacja Batorego, TVN24
