Zmiany w uzyskiwaniu uprawnień przez kierowców zawodowych

Projekt wdraża do polskiego systemu prawnego przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/645 z 18 kwietnia 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2003/59/WE w sprawie wstępnej kwalifikacji i okresowego szkolenia kierowców niektórych pojazdów drogowych do przewozu rzeczy lub osób oraz dyrektywę 2006/126/WE w sprawie praw jazdy.

Nowością zaproponowaną w projekcie ustawy będzie umożliwienie prowadzenia szkoleń dla kierowców zawodowych w formie e-learningu. Dla firm i kierowców to znaczna oszczędność czasu i pieniędzy, rozwiązanie to jest istotne także z punktu widzenia epidemiologicznego.

Nowelizacja ustawy zakłada m.in. ustanowienie nowego dokumentu, w postaci karty kwalifikacji kierowcy, jako dokumentu potwierdzającego uprawnienia kierowcy do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy. Dokument ten będzie wydawał starosta.

Nowe przepisy umożliwią wymianę informacji pomiędzy europejskimi organami, prowadzącymi szkolenia oraz wydającymi uprawnienia, o wydanych i cofniętych świadectwach kwalifikacji kierowcy (dokumenty potwierdzające ukończenie specjalistycznego szkolenia dla kierowców pojazdów ciężarowych lub autobusów).

Projekt ustawy prowadza zmiany w zakresie warunków i sposobu szkolenia osób zamierzających lub wykonujących przewóz drogowy na stanowisku kierowcy, w celu podniesienia efektywności tych szkoleń. Uproszczone i bardziej przejrzyste będą także zasady przeprowadzania testu kwalifikacyjnego, po zmianach testy będą się odbywały w wojewódzkich ośrodkach ruchu drogowego.

Ułatwieniem w wykonywaniu przewozu drogowego będzie zwolnienie niektórych kierowców z konieczności wykonywania nadmiarowych badań lekarskich i psychologicznych.

Przepisy zakładają podniesienie skuteczności nadzoru nad ośrodkami szkolenia, czyli podmiotami prowadzącymi szkolenia dla osób zamierzających lub wykonujących przewóz drogowy na stanowisku kierowcy, w szczególności poprzez wprowadzenie ściślejszej współpracy wojewody, jako organu nadzorczego, z wojewódzkim inspektorem transportu drogowego oraz okręgowym inspektorem pracy.

W projekcie wprowadzono zmianę sposobu stosowania przez starostę przepisów dotyczących osób, które kierowały pojazdem pod wpływem alkoholu. Zostaną zlikwidowane skierowania na badania i kursy reedukacyjne. Osoby ubiegające się o przywrócenie uprawnień do kierowania pojazdami będą musiały wykonać badania i kursy oraz uzyskać odpowiednie orzeczenia i zaświadczenia dopiero przed rozpoczęciem tego procesu.

Rozszerzone zostaną zasady stosowania przepisów o zawieszeniu uprawnień do kierowania pojazdami.

W ramach projektu zaplanowano zmiany w funkcjonowaniu Komisji ds. weryfikacji i rekomendacji pytań egzaminacyjnych.

Obecnie Komisja, zgodnie z założeniami aktów prawnych z 2014 r. (m.in. ustawy z 26 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz  rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z 21 listopada 2014 r. w sprawie komisji do spraw weryfikacji i rekomendacji pytań egzaminacyjnych), przygotowuje i weryfikuje pytania samodzielnie albo weryfikuje pytania przesłane przez podmioty zewnętrzne. Projektowana ustawa dokonuje w tym zakresie zmiany, nie będzie już możliwości uwzględniania w bazie pytań przygotowanych przez podmioty zewnętrzne. Jedynie Komisja będzie uprawniona do opracowywania nowych pytań. Dodatkowo planowane jest ograniczenie liczebności członków Komisji, co przyczyni się m.in. do ograniczenia kosztów jej funkcjonowania.

Komisja nadzoruje bazy pytań, stosowanych na egzaminie państwowym na prawo jazdy, na egzaminie dla kandydatów na instruktorów techniki jazdy, na egzaminie dla kandydatów na instruktorów nauki jazdy oraz na egzaminie dla kandydatów na egzaminatorów. W sumie to ponad 7,7 tys. pytań. Po nowelizacji do zakresu prac Komisji dojdzie baza pytań na egzamin dla kierowców zawodowych w ramach uzyskiwania kwalifikacji wstępnej (ok. 1,4 tys. pytań).

Komisja powstała 2014 r., w związku z wejściem w życie projektu ustawy sejmowej Komisji Infrastruktury o zmianie ustawy o kierujących pojazdami, która nałożyła na ministra właściwego do spraw transportu obowiązek jej powołania. Zgodnie z tymi przepisami w skład komisji wchodzą przewodniczący i sekretarz Komisji, którzy są przedstawicielami Ministra Infrastruktury, oraz eksperci z zakresu psychologii, medycyny ratunkowej, przepisów ruchu drogowego, transportu drogowego, ustawy o kierujących pojazdami i o czasie pracy kierowców, dydaktyki i metodyki nauczania. W skład komisji wchodzą ponadto doświadczeni instruktorzy nauki jazdy, techniki jazdy oraz egzaminatorzy, a także tłumacze języka migowego, języka angielskiego i języka niemieckiego.

Projekt ustawy znajduje się na etapie rozpatrywania przez Stały Komitet Rady Ministrów. Po przyjęciu przez SKRM nowelizacja zostanie rozpatrzona przez Radę Ministrów. Następnie projekt będzie przedmiotem prac parlamentarnych.