Katastrofy górnicze. Kalendarium tragedii w kopalniach

Katastrofy górnicze wydarzają się od samych początków wydobywania spod ziemi cennych surowców i minerałów. Tąpnięcia, wybuchy czy zapłony metanu i pyłu węglowego, kurzawki czy zatrucia tlenkiem węgla, były przyczyną niezliczonych dramatów. Największa katastrofa górnicza na Śląsku miała miejsce w 1884 roku w kopalni hrabiego Larischa w Karwinie. W wyniku wybuchu metanu zginęło wtedy aż 235 górników.

Jeszcze w XIX wieku wydarzyły się inne tragiczne katastrofy górnicze. Kolejna ogromna tragedia wydarzyła się w jednej z kopalń Larischa w marcu 1885. Śmierć poniosło wtedy 115 górników.

W XIX wieku do wielkich katastrof górniczych dochodziło także na Górnym Śląsku i w Zagłębiu:

• 1881 – w zalanych wskutek rozlania kurzawki chodnikach kopalni Ludmiła w Sosnowcu zginęło około 20 osób.

• 1885 – 60 górników zginęło w kopalni barona Rotschilda w Dąbrowie.

• 1893 – aż 104 ofiary śmiertelne pochłonął pożar w kopalni Kleofas w Załężu i Dębie (dziś wchodzących w skład Katowic).

Katastrofy w kopalniach do lat 50. XX wieku

W efekcie nasilenia eksploatacji węgla kamiennego na Śląsku w XX wieku, stulecie to obfitowało w górnicze tragedie:

• 7 grudnia 1913 w KWK Emma w Radlinie w wyniku pożaru po zwarciu instalacji elektrycznej zginęło 17 osób.

• 31 stycznia 1923. Tego dnia w kopalni Rozbark (wówczas Heinitz) doszło do wybuchu pyłu węglowego, śmierć poniosło 145 górników. Podkreślić trzeba, że była to największa katastrofa górnicza na terenie dzisiejszej Polski 

• 20 września 1923 – wybuchł pożar w kopalni Reden w Dąbrowie Górniczej. pochłonął życie 39 osób.

• 16 sierpnia 1929 – w KWK Wanda-Lech Polska w Nowy Bytomiu wybuch pyłu węglowego zabił 16 górników.

• 1947 – w kopalni Niwka-Modrzejów 25 osób poniosło śmierć, gdy dochodzi do samozapłonu węgla.

• 1947 – 12 górników zginęło, gdy wybuchł pożar w kopalni Wieczorek w Nikiszowcu.

• 4 maja 1950 – życie 29 osób pochłonął wybuch metanu w kopalni Jankowice.

• 22 maja 1951 – pożar w kopalni Łagiewniki w Bytomiu, śmierć poniosło 21 górników.

• 22 lutego 1954 – pożar w KWK Dębieńsko, zginęło 21 osób.

• 21 marca 1954 – wybuchł katastrofalny pożar w kopalni Barbara-Wyzwolenie w Chorzowie. Liczba ofiar była ogromna, ocenia się ją na 80-120 osób.

• 26 sierpnia 1954 – w wyniku wdarcia się wody do wyrobisk kopalni Komuna Paryska w Jaworznie zginęło 18 górników.

• 30 maja 1955 – pożar w KWK Sośnica Gliwice, zginęły 42 osoby.

• 17 lutego 1956 – w kopalni Rokitnica w Zabrzu śmierć poniosło 15 górników.

• 18 lipca 1956 – w KWK Boże Dary Kostuchna wybuchły gazy pożarowe, zginęło 23 ludzi.

• 25 sierpnia 1956 – w KWK Chorzów zginęło 30 ludzi, gdy wybuchł pożar i odwrócony został prąd powietrza.

• 28 sierpnia 1958 – w wyniku pożaru straciło życie 72 górników KWK Makoszowy w Zabrzu.

Górnicze katastrofy do lat 90. XX wieku

• 15 marca 1961 – w KWK Makoszowy zmarło 12 górników, zatrutych oparami z zapalonej gumowej taśmy przenośnika.

• 12 września 1961 – w KWK Zabrze zrywa się klatka wyciągowa w szybie, 14 górników poniosło śmierć.

• 28 czerwca 1974 – w kopalni Silesia w Czechowicach-Dziedzicach wybuch metanu zabił 34 górników.

• 10 października 1979 – wybuch pyłu węglowego w KWK Dymitrow w Bytomiu, zginęły 34 osoby.

• 30 października 1979 – pożar w KWK Silesia w Czechowicach-Dziedzicach pochłonął życie 21-22 ludzi.

• 28/29 listopada 1982 – w wyniku wybuchu metanu w KWK Dymitrow w Bytomiu poniosło śmierć 18 górników.

• 4 lutego 1987 – wybuch metanu i pyłu węglowego w kopalni Mysłowice Mysłowice zabił 17 osób.

• 10 stycznia 1990 – wybuch metanu w KWK Halemba w Rudzie Śląskiej zabił 19 osób.

Największe katastrofy górnicze w XXI wieku

• 6 lutego 2002 – wybuch pyłu węglowego w kopalni Jas-Mos w Jastrzębiu-Zdroju zabił 10 górników.

• 21 listopada 2006 – w wyniku wybuchu metanu i pyłu węglowego w kopalni Halemba w Rudzie Śląskiej zginęło 23 górników.

• 18 września 2009 – w KWK Wujek-Ruch Śląsk w Rudzie Śląskiej dochodzi do zapłonu i wybuchu metanu. 20 ofiar śmiertelnych.

• 20 grudnia 2018 – wybuch metanu w kopalni ČSM-Północ w Stonawie (Czechy). Śmierć poniosło 13 górników (12 z Polski).

• 20 kwietnia 2022 – seria wybuchów metanu w kopalni Pniówek w Pawłowicach. W wyniku katastrofy zginęło 16 górników.